گاهی متوجه شده اید، زمانیکه که شما با دوست تان صحبت می کنید، اگر بتواند با بیان خود به شما مشغولیت ذهنی و توجه و علاقمندی ایجاد کند، شما با تمرکز فراوان به تمام حرف هایش گوش می دهید، اما اگر او نتواند چنین تاثیری در شما بگذارد چون ذهن شما درگیر نمی شود به سرعت فکر دیگری به ذهنتان راه می یابد و شما در حالی که به مخاطب خود خیره شده اید، به چیزی دیگری فکر می کنید و این چیزیست که در شما درگیری ذهنی ایجاد می کند.
ذهن شما مدام به فعالیت نیازمند است و این نیازمندی را هنگامی که شما مشغول مطالعه کردن هستید، هم دارد.
بنابر این اگر آنچه که می خوانید، به شما درگیری ذهنی ایجاد کند، شما مشتاق و متمرکز پیش می روید در غیر آن چشم های تان خطوط را دنبال می کند و ذهنتان در جای دیگر مشغول می شود یا به عبارت دیگر، حواس تان پرت می شود.
بعضی از جوانان با این درگیری ذهنی دچار هستند و می گفتند که در جریان مطالعه با چی مشکلات ذهنی روبرو می شوند و نمی توانند درس یا یک مطلب را ذهن نشین خود بسازند.
روان شناسان هم دلایل مختلف از جمله، سیاسی، اقتصادی، خانواده گی، کمبود فرصت ها به جوانان و نوجوانان، شیوه تدریس، نحوه امتحان گیری و ارزیابی در سیستم معارف و پوهنتون ها را سبب تسلط نداشتن به خوانش یک مطلب در جوانان می دانند.
شرف الدین عظیمی استاد روان شناسی پوهنتون تعلیم و تربیه برهان الدین ربانی در کابل یکی از عمده ترین مشکل در حواس پرتی یا درگیری ذهنی جوانان در هنگام مطالعه را در چاپ کتاب های می داند که بعضی الفاظ ، جملات و کلمات به زبان های انگلیسی و واژه های فارسی ایرانی نوشته شده که جوانان نمی توانند بالای یک موضوع تمرکز داشته باشند، همان است که ذهن شان درگیر موضوعات دیگر می شود.
محمد یونس محصل سال دوم پوهنځی اقتصاد در یکی از پوهنتون های خصوصی که زمانی دچار چنین مشکل بود و نمی توانست درس های خود را با فکر و ذهن آرام بخواند و از موضوع برداشتی داشته باشد گفت: با یکی دو مشوره ای روانشناسان تا اندازۀ مشکل خود را حل ساخته است، یکی از آن روش ها چند بار خوانش مطلب است و دیگری به یک شکل شوک دادن است به طور مثال زمانیکه چشم خطوط را دنبال می کند و ذهن درگیری دیگر فعالیت ها می باشد در بند دست یک لاشتک را بسته کرده و با آن خود را تکان دهید تا فکر دوباره جمع شود.
شرف الدین اعظیمی استاد روان شناسی پوهنتون تعلیم و تربیه برهان الدین ربانی می گوید: برای اینکه بالای ذهن خود تمرکز داشته باشیم و روح و روان در هنگام مطالعه آرام باشد تا به صورت درست درس را برداشت کنیم در قدم نخست هر آنچه که اذیت کننده باشد باید از نزد خود دور کرد.
داکتر محب الله زغم نویسنده افغان هم می گوید: ذهن انسان دایماً خواص پریشانی دارد بناً آنرا یک امر طبیعی تلقی کرده و به راه های بیرون رفت آن توجه نمی نمایند، وی چند نکته مهم از جمله تند و بلند خواندن متن، حلقه نمودن یک پرگراف مهم متن و در حاشیه برخی کلمات را بیرون نویس کردن را یکی از راه های تسلط داشتن به مطالعه می پندارد.
پس اگر در هنگام مطالعه فکر و افکار از همه جا ها جمع شود، مطالب یک کتاب بیشتر ذهن نشین می گردد و جوانان می توانند در آینده با ذهن آرام مطالعه داشته باشند.
برنامه هوای تازه را از طریق ویب سایت رادیو آزادی www.radioazadi.com و صفحه فیس بوک هوای تازه (Hawa e Taza)شنیده و خوانده می توانید.
ترتیب کننده برنامه هوای تازه: فروزان حبیب زاده
وقت نشر برنامه: هفته دو بار روز های شنبه و سه شبنه
