یکی ازکلیدی ترین نکات اختلاف میان رییس جمهور و رییس اجراییه حکومت افغانستان دربیش از 9 و نیم ماه گذشته، تعیین و معرفی افراد برای پست های دولتی و اصلاح نظام انتخاباتی بوده است.
اختلافی که به باور شماری از تحلیلگران افغان دلیل اصلی به وجود آمدن آن، توجه به منافع شخصی و تصاحب قدرت بوده است.
ثمرسیرت یکی ازاین تحلیلگران می گوید که همین اختلافات سبب شده است تا مردم عام، امید شاننسبت به آینده را از دست بدهند.
ثمرسیرت می گوید:
"بدبختانه که در آتش مخالفت های آنان اتباع افغانستان می سوزد که همین حالا ما مثال زنده اش را داریم در ولسوالی ها و ولایات جنگ ها به نام داعش و طالب جریان دارد، تا اکنون یک کابینهء تکمیل شده نداریم. بیش از یک سال از انتخابات می گذرد، ولی ما وزیر دفاع، شورای 9 نفری ستره محکمه را نداریم و همچنان روسای برخی ریاست های مستقل را نداریم. همین یگانه عامل نتیجهء مخالفت های همین دو نفر است که در راس حکومت قرار دارند و به خاطر منافع شخصی خود، هر کدام شان می خواهد که شخص مورد علاقه شان را در یک جای تعیین کند، تا منافع شخصی اش محافظت شود."
به باورآقای سیرت، با درنظرداشت قدرت طلبی ها درمیان تیم های تشکیل دهنده حکومت وحدت ملی، این اختلافات تا اخیر دورهء ریاست جمهوری اشرف غنی، ادامه خواهد یافت.
خواستیم دراین مورد دیدگاه ریاست جمهوری افغانستان را نیز داشته باشیم، اما مسوولان از ابراز نظر خود داری کردند.
افغانستان به روز دوشنبه هفتم میزان 1393 هجری شمسیشاهد انتقال دیموکراتیک قدرت سیاسی از یک رییس جمهور منتخب به رییس جمهور دیگر بود.
تحلیل گران می گویند، با آنکه مردم به وعده های اشرف غنی و عبدالله عبدالله در جریان کمپاین های انتخاباتی دل بسته و انتظار بهبود وضع امنیتی و اقتصادی و رفاه اجتماعی را می کشیدند، اما ظاهراً این دلبسته گی حالا بخاطر تداوم اختلافات میان این دو رهبر، به مایوسی مبدل شده است.
شکریه بارکزی عضو کمیسیون امور دفاعی ولسی جرگه می گوید، اختلاف موجود میان داکتر اشرف غنی و عبدالله عبدالله پایه ها و ساختار نظام را زیر سوال برده است.
شکریه بارکزی می گوید:
"اختلاف موجود میان داکتر عبدالله و داکترغنی در حقیقت پایه های اصلی نظام و ساختار نظام را زیر سوال برده است، انرژیی را که دولت در برابر دشمن اش به آننیاز دارد، آن انرژی را در حقیقت در رقابت های ناسالم مصرف می کند و بیشتر آن رقابت های داخلی و ذات البینی داخل خود نظام است."
خانم بارکزی همچنان گفت، هم اکنون هیچ گزینهء بجای حکومت وحدت ملی وجود ندارد. اما به گفته وی، اگر وضعیت به همین منوال به پیش رود، احتمالاً مردم افغانستان به بدیل های دیگر متوصل خواهند شد، امااوواضح نساخت که هدف اش از این حرف چی است؟
دراین حال شماری ازکارشناسان اقتصادی ابراز نگرانی می کنند که اختلافات میان رییس جمهور و رییس اجراییه بر سر تصاحب قدرت دربیش از 9 و نیم ماه گذشته، رشد اقتصادی افغانستان را متاثر ساخته است.
تاج محمد اکبر یکی از این کارشناس و استاد اقتصاد درپوهنتون کابل در مورد چنین می گوید:
"ای کاش این اختلافات به ارتباط اهداف اقتصادی، اجتماعی، ثبات سیاسی و امنیتی می بود، اما این اختلافات برسر تصاحب قدرت است و این اثرات منفی را یکی بالای رسیدن به اهداف کلان که رشد و رفاه اقتصادی، اجتماعی و بلند رفتن سطح استخدام شامل آن می شود، بجا گذاشته و حتی این اختلافات بالای ثبات امنیتی هم کاملاً اثرات منفی گذاشته است."
گرچه اکثرتحلیلگران، اعضای شورای ملی و مردم عام تاکید دارند که اختلافات میان رییس جمهور و رییس اجراییه و تیم های شان تنها بخاطرمنافع شخصی است، اما به تازه گی عبداللهعبدالله به مردم اطمینان داد که هیچگاه منافع شخصی اش را برمنافع ملی ترجیح نمی دهد.
تعیین و معرفی والی های جدید و چهره ها برای وزارت خانه ها، اصلاح نظام انتخاباتی و تصامیم یک جانبه در مورد مسایل بزرگ ملیاز اساسی ترین نکات اختلاف میان رییس جمهور و رییس اجراییه دربیش از 9 و نیم ماه گذشته خوانده شده است.
شماری ازباشنده گان کابل نیز شکایت دارندکه بخاطر موجودیت همین اختلافات، وضع زنده گی شان نسبت به گذشته خراب شدهو ناامنی ها هم در افغانستان افزایش یافته است.
سه تن از این باشنده گان:
" اگر درهمین مدت زمان که حدود ده ماه از این حکومت گذشته، کار یک فابریکه آغاز می شد، حالا تکمیل شده بود باید این دورهبر روی این گونه موارد چنه بازی کنند و بگویندکه از یک دیگر خوبتر اعمار می کنیم، نه اینکه بالای تقسیم قدرت مصروف استند و روز خود را ضایع می کنند، این کار به خیر مردم نیست."
" این دو رهبر با درنظرداشت اوضاع باید تلاش کنند تا هر اختلافی که دارند به نحو احسن آنرا حل کنند تا باشدکه کشور ما به سوی پیشرفت برود."
"ما خوش بودیم که این دو تن وحدت ملی را به میان می آورند و سهولت در زنده گی مردم می آید، اما هیچ کاری نکردند، همان دسترخان های کهنه مردم همان گونه باقی مانده و حتا برعکس شده که امنیت خراب شده، نان، کار و غریبی نیست."
تحلیل گران افغان تاکید دارندکه رهبران حکومت کنونی باید بخاطر منافع ملی، اختلافات را کنارگذاشته و به گونهء لازم جلو افزایش مشکلات را در افغانستان بگیرند.
به باور آنان، هم اکنون مخالفین مسلح بیش از 10 کشور درافغانستان حضوریافته اند و در برابرنیروهای افغان می جنگند و درتلاش تضعیف و سقوط حکومت وحدت ملی هستند.
این کارشناسان می گویند، درچنین شرایط اگر رهبران حکومت وحدت ملی، اتفاق و یکپارچه گی خود را حفظ نکنند، با مشکلات جدی روبرو شده و اعتبار شان را نزد مردم، از دست خواهند داد.
جمشیدحبیب زاده