سازمان ملل متحد و وزارت مبارزه با مواد مخدر افغانستان در مورد آنچه افزایش قابل ملاحظهء کشت کوکنار و تولید مواد مخدر در سال 2014 در این کشور می خوانند، ابراز نگرانی می کنند.
یو ان او دی سی یا اداره مبارزه با مواد مخدر و جرایم سازمان ملل متحد می گوید که در سال گذشته میلادی در دوصدو بیست و چهار هزار هکتار زمین در افغانستان کوکنار کشت شده بود.
محمد هاشم وحدت یار سخنگوی این اداره به رادیو آزادی گفت که به این پیمانه هیچ گاهی کوکنار در افغانستان کشت نشده بود:
" در سال 2014 در دوصدو بیست و چهار هزار هکتار زمین تریاک کشت شده بود و به این پیمانه هیچ وقت در افغانستان کشت نشده است.
در سال 2013 در دوصدو نُه هزار هکتار زمین، در سال 2012 در یکصدونود و سه هزار هکتار زمین و سال قبل آن در یکصدو پنجاه و سه هزار هکتار زمین کوکنار کشت شده بود. "
در همین حال انجنیر ذبیح الله دایم مشاور وزارت مبارزه با مخدر افغانستان می گوید که در سال 2014 میلادی، شش هزار و چهارصد تُن مواد مخدر در این کشور تولید شده بود، در حالیکه به گفته آقای دایم، این رقم در سال 2013 به پنجهزار و پنجصد تُن می رسید.
چرا میزان کشت کوکنار در سال گذشته در افغانستان افزایش یافت؟
مشاور وزارت مبارزه با مواد مخدر اینگونه پاسخ می دهد:
" به وضاحت دیده می شود که در ساحات که مشکلات امنیتی زیاد شد و زیاد شده رفت، باعث شد که کشت کوکنار هم در آن ساحات افزایش پیدا کند.
ما در سال گذشته شاهد افزایش کشت کوکنار در ولایات بدخشان و ننگرهار و ولایت های بودیم که پنجسال یا شش سال پیش عاری از کشت کوکنار بودند.
اما متاسفانه ما سال گذشته افزایش کشت کوکنار را در این ولایات هم شاهد بودیم. "
از سوی دیگر ابراهیم اظهر معین پیشین وزارت مبارزه با مواد مخدر افغانستان می گوید در کنار چالش های امنیتی، عدم همکاری کشور های منطقه و جامعه جهانی سبب شده است که هنوز هم در افغانستان به پیمانه وسیع کوکنار کشت و مواد مخدر تولید شود.
آقای اظهر می گوید که کشور های منطقه در زمینهء جلوگیری از انتقال مواد کیمیاوی به افغانستان که از آن در تولید مواد مخدر استفاده می شود همکاری لازم نکرده اند:
" متاسفانه ما شاهد دستگیری یا ضبط یک محموله مواد مخدر یا مواد کیمیاوی که از پیشرفته ترین کشور های جهان به طرف آفغانستان می آید نبودیم.
بناً این خود ثبوت این است که جامعه جهانی و کشور های منطقه در این مساله آنقدر که دیگر مسایل را در فعالیت های خود قرار می دهند، این را قرار نمی دهند. "
وی با انتقاد از جامعه جهانی گفت که منابع کافی مالی را برای فراهم کردن معیشت بدیل در این کشور اختصاص نداده است.
وزارت مبارزه با مواد مخدر افغانستان تایید می کند که در سطح منطقه توجه جدی در زمینه جلوگیری از انتقال مواد کیمیاوی به این کشور صورت نگرفته است.
به اساس معلومات یو ان او دی سی، سال گذشته میلادی در 17 ولایت افغانستان کوکنار کشت شده بود.
انجنیر ذبیح الله دایم مشاور وزارت مبارزه با مخدر می گوید که از میان 132 ولسوالی که در آن کوکنار کشت می شود، بیش از نود در صد کشت کوکنار در 41 ولسوالی صورت میگیرد:
" تقریباً پنجاه درصد کشت تریاک افغانستان تنها در ولایت هلمند صورت می گیرد.
از جمله 132 ولسوالی که در افغانستان کوکنار کشت می شود، چالش عمده در 41 ولسوالی است که 94 الی 96 در صد کُل کشت کوکنار افغانستان در همین 41 ولسوالی صورت می گیرد.
اما از میان این 41 ولسوالی در 10 ولسوالی 54 در صد کشت کوکنار صورت می گیرد.
این ده ولسوالی در ولایت های هلمند، قندهار، فراه و ارزگان موقعیت دارند. "
با آنکه میزان کشت کوکنار و تولید مواد مخدر در سال 2014 در افغانستان افزایش قابل ملاحظه را نشان می دهد اما در مورد سطح کشت کوکنار و تولید مواد مخدر در سال جاری میلادی تا حال چیزی گفته نشده است.
سخنگوی اداره مبارزه با مواد مخدر و جرایم سازمان ملل متحد می گوید که با افزایش نا امنی در افغانستان، کشت کوکنار هم در این کشور بیشتر خواهد شد:
" اگر نا امنی زیاد شود و ساحات به تصرف نیرو های ضد دولت بیاید، متاسفانه که در آنصورت وضع مواد مخدر بدتر می شود و کشت کوکنار و تولید مواد مخدر افزایش پیدا خواهد کرد زیرا یک ربط مستقیم بین مواد مخدر و نا امنی وجود دارد.
ساحاتی که زیاد نا امن اند، در آنجا کوکنار زیادتر کشت می شود. "
وی افزود در صورت که حکومت افغانستان بتواند کشتزار های زیادی کوکنار را تخریب نماید، در کشت کوکنار و تولید مواد مخدر در این کشور کاهش خواهد آمد.
وزارت مبارزه با مواد مخدر می گوید که کمپاین تخریب مزارع کوکنار به جز از بدخشان در دیگر ولایت ها پایان یافته است.
به اساس معلومات این وزارت، در جریان این کمپاین تا حال بیش از چهارهزار و پنجصد هکتار از کشتزار های کوکنار تخریب شده اند که نسبت به پارسال دو برابر تخریب را نشان می دهد.
مقام های افغان می گویند که در زمینه مبارزه با مواد مخدر برنامه های تازهء را روی دست دارند و ابراز امید واری می کنند که با اجرای این برنامه ها در کشت کوکنار و تولید مواد مخدر در کشور کاهش به عمل آید.
اما نا امنی از چالش های اساسی در برابر تلاش های مبارزه با مواد مخدر در افغانستان به حساب می آید.