یک جوان در افغانستان موتری را ساخته است که از نور آفتاب انرژی می گیرد و سرعت آن به 50 کیلومتر در ساعت می رسد.
در کوچه های دور دست شهر کابل جوانی را ملاقات می کنم که به گفته خودش آرزو های بزرگی برای افغانستان در سر دارد.
وحیدالله سباوون موتری ساخته است که با استفاده از انرژی نور آفتاب حرکت می کند و این موتر ثمره‌یک و نیم سال تلاش و کار شبانه روزی اوست.
سباوون می گوید: ساخت این موتر یک و نیم سال را در بر گرفته است و 5 هزار دالر امریکایی هزینه برداشته است.
این موتر می تواند به شمول راننده دو نفر را انتقال دهد. رنگ اش آبی است و دو سولر آفتاب گیر در پیش رو و عقب این موتر نصب شده است، این موتر بر علاوه آفتاب از برق نیز نیرو می گیرد.
سباوون می گوید، تلاش داشت تا این موتر با استفاده از انرژی که از باد بدست می آید نیز حرکت کند، اما به علت نبود وسایلی که نیاز داشته است نتوانست بسیاری از طرح هایش را در ساخت این موتر نادیده گیرد:
"با آن طرح ها که می خواستم متأسفانه نتواستم این موتر را بسازم چون پول نداشتم."
سرعت موتری که وحید الله سباوون طراح جوان آن را ساخته است به 50 کیلومتر در ساعت می رسد و در هفت ساعت نیروی ذخیره شده اش را مصرف می کند:
"یک سال پیش آغاز به کار کردم و خواستم موتر آفتابگیر بسازم. خوشبختانه پس از جنجال بسیار این موتر را ساختم. زمانیکه سولرها چارچ می گیرند اگر باران ببارد و آسمان هم ابر باشد که چارچ نه گیرد می تواند تا هشت ساعت کار دهد."
انجنیر سباوون که در رشته برق مدرک لیسانس دارد می گوید: اگر حکومت و تاجران برای توسعه و تولید این گونه موترها سرمایه گذاری کنند از آلوده شدن هوا و محیط زیست جلوگیری خواهد شد:
"من برای اینکه نشان دهم می شود با ساخت موتر آفتاب گیر به مشکل بزرگ محیطی پایان داد و از منابع طبیعی کمتر استفاده کرد این موتر را ساختم. این کار از یکسو برای حفظ محیط زیست با اهمیت است و از سوی هم از نگاه اقتصادی به مردم سودمند تمام می شود."
سباوون طرح های دیگری نیز در نظر دارد اما به علت نبود امکانات اقتصادی، عدم پشتیبانی حکومت و تاجران رسیدن به این اهدافش را دشوار می داند.
او می گوید: هر چند خواست ها و آرزو هایش را در نامه یی به رئیس جمهور نیز فرستاده است اما پاسخی در این باره دریافت نکرده و به گفته وی، زمانی که موترش را به نمایش گذاشت بجای تشویق از سوی دولت مداران توهین شد.
مهندس سباوون هنگام آوردن این حرف به زبان اشک ریخت شاید از نهایت نا امیدی که بر وی دست داده است:
"چندین بار برای رئیس جمهور نامه فرستادم اما پاسخی دریافت نکردم. سر انجام در یک محفل این موتر را به نمایش گذاشتم، اما به جای تشویق بسیار توهین و تحقیرم کردن و گفتن که برای خود آش بریده نمی توانی برای دیگران سیمیان میبری و گفتن پولی بر سر این موتر هزینه کردی چرا موتر نخریدی."
وحید الله سباوون گردیزی از حکومت و تجار ملی می خواهد تا مخترعان کشور را تشویق کنند و دفتری برای آنان ایجاد شود تا برای ساخت طرح های شان از حکومت مشوره گیرند.
سباوون 30 سال دارد، این جوان مخترع برای عملی کردن این آرزویش موتر کرولایی که داشته است آن را به فروش رسانده است.
او می گوید: هنگام ساخت این موتر با مشکلات مالی روبرو شد و هر چند بار ها این مشکل اش را با نمایند گان مردم در شورای ملی و حکومت در میان گذاشت کسی به این خواست وی پاسخ نداده است اما این مشکلات او را از تلاش اش باز نداشت:
"اگر دولت تشویقم کند موتر بعدی را بادی نیز می سازم، قایق های برقی برای بخش های تفریحی کشور مان می سازم که هم برای محیط زیست ما خوب است و هم پیشرفت است برای کشورمان یک ماشین در نظر دارم که برای قوه ی جاذبه زمین و قوه فرار از مرکز کار کند."
خانه مهندس سباوون گردیزی کرایی است، مامور دولت است و از پول فروش موتر نوع کرولا اش خودش را به عملی کردن این آرزویش که ساختن این موتر بوده است رسانده است.
حال برای تمام انجام کار هایش از این موتر کار می گیرد. خانه این طراح جوان در پس کوچه های چهار قلعه چهاردهی کابل است.
وی می گوید: بسیاری از همسایه گان رسانه ها و نزدیکانش وی را تشویق کردند و هنگامی که با این موتر بیرون از خانه می رود هر رهگذری از دیدن این موتر شگفت زده می شود و با آغوش گرم از آقای سباوون ستایش می کنند:
"من از حکومت می خواهم تا دفتری به نام ابتکارات و افتخارات افغانستان ایجاد کند که تمام مخترعان افغان دستآورد های شان را آنجا امانت کنند و زمینه را برای کسانی که ابتکارات دارند فراهم سازد تا بتواند دستآورد های شان را در آنجا به نمایش بگذارند."
سباوون می گوید: هنگامی که با مشکل مالی روبرو شد به هر دری که رفت پاسخ رد گرفت تا اینکه یک مرد ناشناس که با وی در فیس بوک دوست بود، به وی ۲ هزار دالر امریکایی قرض داد تا باشد که یکی از آرزوهایش بر آورده شود.