با گذشت چندین سال یکی از دست آورد های کشور، توسعۀ آموزش عالی و ایجاد پوهنتون های خصوصی و موسسات تحصیلات عالی متعدد است.
با وجود رشد چشم گیر موسسات تحصیلات عالی خصوصی، گاه گاهی سر و صدا های در موارد مختلف این موسسات هم شنیده می شود.
یکی از نگرانی ها، اسناد تحصیلی یا دیپلوم محصلین است که آیا مانند اسناد پوهنتون های دولتی قابل اعتبار خواهد بود یا خیر، در ضمن توزیع نشدن دیپلوم در رشته یی که از آن فارغ شده اند را عنوان نموده می گفتند که برخی از پوهنتون های خصوصی تنها ترانسکرپت یا مجموعه نمرات شان را برای شان توزیع نموده اند که قابل اعتبار نبوده و در ادارات دولتی یا خصوصی به کار هم گماشته نمی شوند.
امین آغا محصل یکی از موسسات تحصیلات عالی خصوصی می گوید، با هزینه های بالا در این پوهنتون ها تحصیلات را پیش می برند اما یگانه تشویش شان اعتبار اسناد شان است که در آینده موافق به دریافت وظیفه خواهند شدن یا خیر؟
سمیه فارغ التحصیل یکی از پوهنتون های خصوصی که مدت دو سال می شود فارغ شده و اما دیپلوم خود را به دست نیاورده است می گوید، برخی از موسسات خصوصی همان ترانسکرپت یا مجموع نمرات را هم برای محصلین نداده اند.
برخی دیگر از محصلین که در حال فراگیری تحصیلات عالی خود در موسسات عالی خصوصی هستند با ابراز نگرانی از عدم اعتبار دیپلوم، دریافت نکردن دیپلوم شان بعد از فراغت و ادامه تحصیلات در کشور های خارجی را مطرح کرده خواهان توجه دولت در این ارتباط شده اند.
این سوال را که دلیل تاخیر در توزیع دیپلوم و ترانسکرپت محصلین پوهنتون ها خصوصی در چیست و آیا اسناد این پوهنتون ها قابل اعتبار خواهد بود؟ از یکی از پوهنتون های خصوصی پرسیدیم، در پاسخ عبدالطیف روشن رییس پوهنتون خصوصی باختر چنین گفت:
"اسناد موسسات تحصیلات عالی خصوصی عین سند پوهنتون دولتی قابل اعتبار بوده و این موسسسات برای محصلین تنها ترانسکرپت می دهند و دیپلوم مربوط وزارت تحصیلات عالی افغانستان می شود که باید توزیع کنند.
تا زمانیکه وزارت تحصیلات عالی دیپلوم توزیع می کند موسسات تحصیلات عالی خصوصی برای رفع مشکلات محصلین اسناد موقتی توزیع می کند."
داشتن دیپلوم به خاطر ادامه تحصیل چقدر مهم بوده و آیا با گرفتن تنها ترانسکرپت می شود که تحصیلات را از طریق بورس های تحصیلی به خارج از کشور پیش برد؟ سوالی است که از آقای یقین کارشناس امور فرهنگی سفارت امریکا در افغانستان پرسیدم، وی در پاسخ گفت:
"ترانسکرپت و دیپلوم هر دو با هم نیاز است.
دیپلوم ها چی پوهنتون های داخل افغانستان و چی بیرون از آن، و پوهنتون های دولتی و خصوصی به ما فرق ندارد اما برای اینکه پوهنتون ها دیپلوم را به محصل داده باشد و یک نماینده گی باشد که شخص لیسانس است نیازمند است که از وزارت تحصیلات عالی و وزارت امور خارجه افغانستان تاییدی داشته باشد."
راهی وزرات تحصیلات عالی شدیم و در مورد اینکه چرا توزیع دیپلوم موسسات خصوصی به کُندی پیش می رود از عبدالعظیم نور بخش سخنگوی این وزارت پرسیدیم وی گفت:
"به اساس نبود دیپلوم پروسه توزیع آن از چندی بدینسو متوقف شده بود اما بعد از جلسات پروسه آن در حال تکمیل شدن است و اینکه یک اسناد با استندرد عالی داشته باشند پیشنهاد چاپ پنجصد و پنجاه هزار قطعه دیپلوم در یکی از کشورهای اروپایی را داده اند."
آقای نور بخش در ادامه سخنان شان گفت، هر سندی که موسسات تحصیلات عالی خصوصی به محصلین توزیع می کنند، با تایید وزارت تحصیلات عالی قابل اعتبار می باشد.
فروش دیپلوم و نگرانی محصلین!
در گذشته و حال از فروش تذکره جعلی، پاسپورت و جواز سیر جعلی سر و صدا های به گوش می رسید اما در این اواخر فروش اسناد تحصیلی یا دیپلوم هم بازار گرم پیدا کرده است.
قرار گزراش ها که شاید شما هم در جریان باشید چندی پیش یکی از انستیتوت های خصوصی به گونه غیر قانونی دیپلوم دوا سازی را به فروش می رسانید که دستگیر گردید و به جرمش هم اعتراف کرده است.
مروه مسعود محصل یکی از پوهنتون های خصوصی هم چندی پیش شاید خرید دیپلوم جعلی توسط یکی از وکلای پارلمان بوده است.
خدیجه کارمند یکی از دفاتر دولتی می گوید، جوانان که تحصیل کرده اند و فارغ می شوند کار پیدا کرده نمی توانند اما اشخاص زورمند و واسطه دار با خرید دیپلوم جعلی در پُست های بلند در دفاتر دولتی و شخصی مقرر می شوند که این واقعاً جفا به جوانان تحصیل یافته کشور است.
خیال محمد محصل یکی از پوهنتون های خصوصی گفت:
"ایجاد انستیتوت های خصوصی و نبود توجۀ دولت به فعالیت آنها راه جعل و تقلب دیپلوم را باز کرده است."
مروه مسعود در ادامه سخنانش گفت، این وظیفه دولت و وزارت تحصیلات عالی افغانستان است که جلو چنین جعل و تقلب را گرفته و به آینده جوانان توجۀ جدی نمایند.
زمانیکه با عبدالعظیم نور بخش سخنگوی وزرات تحصیلات افغانستان این موضوع را مطرح کردیم با تایید سخنان جوانان وی گفت، بیش از 10 سال چنین مواردی دیده شده بود که آنها شناسایی و به پنچه قانون سپرده شده اند.
آقای نور بخش در ادامه افزود که وزارت تحصیلات عالی پروسۀ را تحت تعقیب قرار دادهتا چنین افراد را شناسایی نماید.
آقای نوربخش افزود، برای اینکه از جعل و تقلب جلوگیری صورت گیرد چاپ اسناد تحصیلی یا دیپلوم را در خارج از کشور مد نظر گرفته اند که دارای کود مشخص می باشد.
برنامه هوای تازه را از طریق ویب سایت رادیو آزادی www.radioazadi.comو صفحه فیسبوک هوای تازه ( Hawa e Taza) هم شنیده و هم خوانده می توانید.
ترتیب کننده برنامه هوای تازه: فروزان حبیب زاده
وقت نشر برنامه: هفته دو بار روز های شنه و سه شنبه