موسسه آرزوی سبز تحقیقی را در رابطه به وضع زنده گی اطرافیان معدن مس عینک لوگر انجام داده است.
تحقیق کننده گان موسسه آرزوی سبز می گویند که حکومت باید بخاطر جلوگیری از آغاز اعتراضات به خواست ها و نیاز های اساسی باشنده گان ساحات در اطراف معدن مس عینک، توجه کند.
نعمت حیدری نژاد یکی از این تحقیق کننده گان روز پنجشنبه به جمع از خبرنگاران در کابل گفت، یافته های آنان نشان می دهد که حکومت به تعهداش مبنی بر دادن امتیاز و سرپناه به آنان که بخاطر استخراج معدن مس عینک از خانه های شان بیجا شده اند عمل نکرده است.
آقای حیدری نژاد هم چنان به نقل از حرف های باشنده گان محل گفت که تا حالا به هیچ یک از آنان زمینه کار در پروژه استخراج مس عینک فراهم نشده است.
به باور آقای حیدری نژاد، اگر حکومت به این مسایل به طور جدی توجه نکند، با عکس العمل تند باشنده گان محل روبرو خواهد شد:
" در صورتی که به خواست ها، نگرانی ها و نیازمندی های باشنده گان محل توجه نشود، مسلماً ممکن است که این مردم شورش و اعتراض بکنند و این شرکت و دولت را با چالش روبرو خواهند ساخت و از طرف دیگر اگر ارزیابی زیست محیطی که واقعاً مهم است انجام نشود، قطعاً زیان های این مساله، در آمد های اقتصادی این معدن را تحت شعاع قرار می دهد، به همین خاطر این فرصت شاید که به بحران تبدیل شود."
مسوولان موسسه آرزوی سبز می گویند که این تحقیق را به حمایت مالی یو اس ای آی دی یا اداره انکشاف بین المللی ایالات متحده امریکا در مدت دو ماه و پس از مصاحبه با بیش از 20 تن از باشنده گان محل تکمیل کرده اند.
در این تحقیق همچنان در باره سرنوشت آثار باستانی موجود در محل نزدیک به معدن مس عینک و احتمال آلوده گی محیط زیست پس از آغاز کار عملی استخراج، ابراز نگرانی شده است.
گفتنیست که قرار داد استخراج مس عینک در سال 2008 میلادی میان وزارت معادن و پطرولیم و دو شرکت چینایی به امضا رسید.
مس عینک از جمله بزرگ ترین منبع مس در افغانستان به شمار می رود و ارزش کلی آن تا 46 میلیارد دالر تخمین شده است.
بانک جهانی تخمین کرده که معدن مس عینک پس از سال 2016 میلادی سالانه بیش از 541 میلیون دالر عاید خواهد داشت.
مسوولان وزارت معادن و پطرولیم افغانستان نیز گفته اند که با آغاز کار عملی استخراج این معدن، به بیش از پنج هزار تن زمینه کار مساعد می شود.
اما رفیع صدیقی سخنگوی وزارت معادن و پطرولیم در صحبت با رادیو آزادی تحقیق موسسه آرزوی سبز را غیر واقعی خوانده است.
آقای صدیقی می گوید که حکومت پالیسی مشخصی در باره پروژه استخراج مس عینک ولایت لوگر روی دست دارد و متعهد به عملی کردن آن می باشد:
" زمانیکه زمین های مردم محل گرفته شد پروژه عینو مینه را برای آنان در نظر گرفتیم که در این پروژه دوباره به آنها زمین توزیع گردید و شهرک عینومینه یک پروژه معیاری است که تمام معیار های اساسی ساختمانی و آسیب های ناشی از همان موارد هم مورد ارزیابی قرار دارد و به مجرد آغاز فعالیت های معدن، حتماً زمینه کلان فرصت های کاریابی به مردم محل ایجاد می شود و متعهد به تعهدات قبلی خود می باشیم."
آقای صدیقی هم چنان گفت که هم اکنون کار های مقدماتی و ابتدایی معدن کاری که شامل بیرون کردن آثار باستانی از اطراف معدن مس عینک می باشد جریان دارد.
در این حال شماری از کارشناسان افغان تاکید دارند که حکومت باید در انجام پروژه های بزرگ استخراخ معادن در افغانستان از احتیاطکار گیرد و نگذارد تا زنده گی اطرافیان معادن، متضرر شود.
جمشید حبیب زاده
