گذار اقتصادی افغانستان با کدام چالش ها رو به روست؟

افغانستان از لحاظ گذار اقتصادی با چالش های جدی رو به روست: این را رییس جمهور افغانستان گفته است.

محمد اشرف غنی به تازه گی در بیانیهء گفته است خزانه ملی با کمبود جدی جمع آوری درآمد پیش بینی شده رو به روست و این مساله بودیجه افغانستان را با کسر قابل توجهی مواجه ساخته است.

آقای غنی همچنین از نبود یک چشم انداز اقتصادی صحبت کرده که به گفته او بتواند افغانستان را در مقابله و غلبه بر عناصر جرمی، غیر قانونی، و غیر رسمی اقتصاد کشور کمک کند.

استاد مسعود متخصص اقتصادی افغانستان با رییس جمهور غنی هم نظر است.

او در صحبت تلیفونی با رادیو آزادی در مورد چالش های پیش روی گذار اقتصادی افغانستان چنین توضیح می دهد:

" چالش های که در درون افغانستان وجود دارد، در حقیقت مساله خزانه مطرح می شود، مساله عدم منابع مالی مطرح می شود. در داخل افغانستان هم مساله چالش های امنیتی مطرح است و در حقیقت خلاء های کلان اجتماعی و سیاسی که در مقابل چنین گذار مطرح است."

استاد مسعود می گوید که گذار اقتصادی افغانستان با چالش های بیرونی نیز مواجه است:

" ما در یک منطقه قرار داریم که اطراف ما را همسایه های قدرتمند منطقوی فرا گرفته و بازار افغانستان یک بازار خوب برای کالای آنهاست. یعنی پاکستان، ایران همچنین کشورهای آسیانه میانه و هند و چین که با سی میلیون تقاضا کننده و پنج میلیون خانواده رو به روستند که هیچ وقت علاقمندی ندارند که این بازار را از دست بدهند و همیشه سیاست های فقیر سازی همسایه را به کار می گیرند."

استاد مسعود می گوید که افغانستان باید به جهان نشان بدهد که می تواند از ظرفیت های داخلی خود به گونه موثر و مثمر استفاده کند. او به این باور است که رییس جمهور غنی چنین کرده می تواند.

رییس جمهور غنی گفته است که حکومت تحت رهبری او از جامعه جهانی اعانه نمی خواهد و در گام نخست مصمم است تا نظم را در داخل کشور برقرار کند به گونه مثال ایجاد یک طرح عملی زیربنای ملی در شش ماه آینده چیزی است که رییس جمهور غنی پس از برگشتش از چین دیروز در یک نشست خبری در کابل وعده داد:

"معنی پلان زیربنای عملی ملی اینست که ما تصمیم خواهیم گرفت که در شش ماه آینده که چند هزار کیلومتر سرک، چند هزار کیلومتر خط آهن، چند بند، چقدر مقدار برق و مسکن ایجاد کنیم این ساحاتی است که در تمام آن تجربه های موفق چین و آسیا شرق مورد استعمال ما قرار خواهد گرفت."

با این وصف، کارشناسان اقتصادی عملی شدن این طرح را با چالش به همراه می بینند و به این باورند که خروج شماری زیاد از نیروهای بین المللی در پایان سال 2014 از افغانستان به طور مستقیم روی رشد اقتصادی سالانه و کاریابی تاثیر می گذارد.

استاد مسعود می گوید که افغانستان نمی تواند تا ده سال دیگر نیز به طور مستقل روی پای خود بیایستد:

" واقعیت تلخ را باید بگوییم که ما تا سال 2024 نمی توانیم که به طور مستقیم به پا ایستاده شویم. ولی می توانیم که کاهش بدهیم نوع کرکتر گداگونهء افغانستان را برای جهان. به این معنا که اگر ما بر تولید استوار باشیم و روی ظرفیت های داخلی استوار باشیم و ظرفیت های خود را به جهان نشان بدهیم، می توانیم جلب سرمایه گذاری کنیم و آرام آرام از یک کشور کاملاً مصرفی منفی برویم به سوی یک کشور مصرفی مثبت منفی."

باوصف چالش ها، رییس جمهور غنی می گوید، مصمم است تا با ایجاد یک نظام اقتصادی موثر با این چالش ها مقابله کند، نظام اقتصادی که به گفته آقای غنی افغانستان به وسیله آن بتواند با استفاده از موقعیت، آب، زمین و منابع معدنی خود ثروت مشروع به دست آرد و خدمات عالی برای مردم ارایه کند.