استخراج غیر قانونی معادن ذغال سنگ و قاچاق آن به خارج از کشور از جمله موضوعات بوده که همواره سبب تشویش مردم افغانستان شده است.
به تازه گی همین مساله با عکس العمل دیده بان شفافیت افغانستان روبرو شده است.
مجاهد سنگریار مسوول پروگرام های دیده بان شفافیت افغانستان به رادیوآزادی گفت که درحال حاضر برخی از معادن ذعال سنگ افغانستان دربسیاری ازولایات کشور توسط مردم محل و زورمندان به طور غیرقانونی استخراج و قاچاق می گردد:
" در نقاط مختلف افغانستان ذغال سنگ به پیمانه بسیار بزرگ به صدها تن و هزارها تن قاچاق می شود، ولایت هرات، بامیان و بسیاری جاه ها است چه از طرف مردم محلی و یا زورمندان به شکل غیر قانونی استخراج می شود و قاچاق می شود. "
آقای سنگریارهمچنان گفت که در برخی از مناطق کشور صوف های شخصی حفر گردیده که هر یک از مالکان آن نظر خواست شان، ذغال سنگ را استخراج و آنرا قاچاق می نمایند.
وی میگوید که همین مساله سبب کمبود ذغال سنگ و بلند رفتن قیمت آن درکشور می شود.
در این حال مردم نیز شکایت دارند که بخاطر قیمت بودن نرخ مواد سوختی در بازار نمی توانند برای گرم کردن خانه های شان در فصل زمستان مواد سوختی مورد ضرورت خود را خریداری نمایند.
این در حالیست که برخی از عمده فروشان ذغال سنگ در کابل به رادیو آزادی گفتند، که آنان نیز این مواد را به قیمت بلند از مردم محل دره سوف خریداری و بالای مردم به فروش می رسانند:
" سنگ ذغال فعلاً از دره سوف است، مردم غیره از انجا می کشند، غیر قانونی است، دولت باید صحیح ذغال استخراج کند از آنجا و به دسترس مردم قرار دهد، فعلاً قیمت ذغال بلند است، این ذغال به قیمت خوب به پاکستان صادر می شود. "
وی از حکومت جدید افغانستان خواست تا در این زمینه اقداماتی جدی را روی دست گیرد و اجازه ندهد که قبل از تقویت بازارهای داخلی ذغال سنگ به خارج صادر شود.
این در حالیست که مقامات وزارت معادن و پطرولیم افغانستان ضمن رد این موضوع می گویند، که کمیت ذغال سنگ که استخراج می شود نه تنها که نیاز مردم افغانستان را مرفع می کند، بلکه زمینه صادرات را به خارج از کشور نیز فراهم می نماید.
رفیع صدیقی سخنگوی این وزارت به رادیو آزادی گفت که، تمامی معادن تثبیت شده در افغانستان تحت کنترول و نظارت این وزارت قراردارد:
" هیچ معادن ذغال سنگ نیست که ذغال سنگ اش استخراج شود و مالیات اش اخذ نشود در تمام افغانستان، او معادنی که تثبیت شده و وزارت معادن و پترولیم آنرا به عنوان یک بخش معدنی شناسایی شده و مسایلات تخنیکی اش را ادامه داده و آن معادن که شناسایی شده واگزار به سکتور خصوصی و یا خود تصدی مکلفیت بر فعالیت های معدن کاری شده و معادنی که هنوز تحقیقات عملی و تخنیکی ادامه دارد آنهم تحت نظارت مستمر و متداوم وزارت معادن است. "
این در حالیست که روز شنبه در اثر فرو ریختن معدن دره صوف پاین ولایت سمنگان چهار تن که مصروف استخراج ذغال سنگ به صورت غیر قانونی بودند، کشته شدند.
درسالهای گذشته نیزهنگام استخراج غیرقانونی معادن ذغال سنگ افغانستان توسط اشخاص غیرمسلکی، ده ها تن زیرمعادن شده و جان باخته اند.
در این حال سیف الدین سیحون یکی از کارشناسان اقتصادی در مورد اهمیت اقتصادی و چگونگی جلوگیری از استخراج غیرقانونی معادن به رادیو آزادی چنین گفت:
" اگر زمینه ها و امکانات برای کسترش زیرساخت ها در ارتباط به استخراج ذغال سنگ به وجود بیاید، بازار بین المللی برای این مواد جستجو شود، ترانسپورت و ترانزیت منطقوی توسعه پیدا کند، معدن ذغالسنگ افغانستان از این به بعد اگر دستگاه تصفیه و همچنان به طور پروسس آن در داخل کشور ایجاد شود مسلماً راه برای پیشرفت اقتصادی باز می شود. "
وی افزود که اگربه این مساله توجه جدی صورت نگیرد، به تشکل اقتصاد وثروت ملی و پیشرفت اقتصادی افغانستان صدمه جدی وارد خواهد شد.
تمیم اخگر