از گذشته ها این نکته که آیا شرایط جغرافیایی و وضعیت اقلیمی در شکل گیری صدا ها در یک زبان نقش دارد و اگر دارد، میزان آن به چه اندازه است؟ موضوع بحث های داغ بین زبان شناسان جهان بوده است.
اخیراً کالب اورت (Caleb Everett) زبان شناس امریکایی پوهنتون میامی با اظهار اینکه موجودیت صدای های خاص در زبان های قفقاز، ریشه در کوه های بلند و مرتفع آن منطقه دارد، بحث ها را در مورد رابطهء زبان با وضعیت جغرافیایی و شرایط اقلیمی داغ تر ساخته است.
در قرن دهم میلادی یک جغرافیا دان عرب نیز قفقاز را به نام منطقهء "کوه زبان ها" یاد کرده بود.
گفته می شود که نظریه و نتیجه گیری کالب اورت (Caleb Everett) نه تنها در مورد زبان های قفقاز صدق می کند، بلکه در مورد صدای های نادری که به نام اجکتیفز شناخته می شوند، نیز قابل تامل است.
کالب اورت (Caleb Everett) 567 زبان دنیا را با در نظرداشت مناطقی که به آن تکلم می شود، به پنج زونی تقسیم کرده است که حدود 1500 متر از سطح بحر ارتفاع دارند.
با مطالعهء صدا های خاص در این زون های مرتفع، کالب اورت چنین نتیجه گیری می کند:
"بطور فرضی گفت می شود، این صدا ها را می توان به ساده گی در مناطق مرتفع تولید کرد. چون به هوای نسبتاً محدود و متراکم نیاز دارند و فشار هوا در مناطق مرتفع کم است، بناً تولید این صدا ها باید آسان تر باشد. اینست نخستین فرضیهء من است."
در مناطق مرتفع که هوا نسبتاً سرد تر و متراکم تر است، تنفس هوای سرد باعث مصرف انرژی بیشتر می شود. روی همین منظور انسان ها هنگام صحبت می کوشند، تا حدامکان از داخل شدن هوای سرد به شش هایشان جلوگیری کنند.
برنارد کومری مسوول دیپارتمنت زبانشناسی انستیتوت ماکس پلانک (Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology) در شهر لپزیک آلمان در این مورد می گوید:
"به نظر می رسد که برای تولید صداهای اجکتیفز لازم نیست هوا از شش ها خارج شود و از لحاظ تیوریک افراز بخار آب نیز کاهش می یابد."
به عقیدهء برنارد کومری این نظریهء کالب اورت با آنکه تا هنوز هم کاملاً ثابت نشده است، اما زمینهء آن را مساعد می سازد تا دانشمندان و زبانشناسان جهان در مورد رابطهء زبان با وضعیت جغرافیایی و شرایط اقلیمی بیشتر تحقیق کنند تا به یک نتیجه گیری علمی برسند.
اخیراً کالب اورت (Caleb Everett) زبان شناس امریکایی پوهنتون میامی با اظهار اینکه موجودیت صدای های خاص در زبان های قفقاز، ریشه در کوه های بلند و مرتفع آن منطقه دارد، بحث ها را در مورد رابطهء زبان با وضعیت جغرافیایی و شرایط اقلیمی داغ تر ساخته است.
در قرن دهم میلادی یک جغرافیا دان عرب نیز قفقاز را به نام منطقهء "کوه زبان ها" یاد کرده بود.
گفته می شود که نظریه و نتیجه گیری کالب اورت (Caleb Everett) نه تنها در مورد زبان های قفقاز صدق می کند، بلکه در مورد صدای های نادری که به نام اجکتیفز شناخته می شوند، نیز قابل تامل است.
کالب اورت (Caleb Everett) 567 زبان دنیا را با در نظرداشت مناطقی که به آن تکلم می شود، به پنج زونی تقسیم کرده است که حدود 1500 متر از سطح بحر ارتفاع دارند.
با مطالعهء صدا های خاص در این زون های مرتفع، کالب اورت چنین نتیجه گیری می کند:
"بطور فرضی گفت می شود، این صدا ها را می توان به ساده گی در مناطق مرتفع تولید کرد. چون به هوای نسبتاً محدود و متراکم نیاز دارند و فشار هوا در مناطق مرتفع کم است، بناً تولید این صدا ها باید آسان تر باشد. اینست نخستین فرضیهء من است."
در مناطق مرتفع که هوا نسبتاً سرد تر و متراکم تر است، تنفس هوای سرد باعث مصرف انرژی بیشتر می شود. روی همین منظور انسان ها هنگام صحبت می کوشند، تا حدامکان از داخل شدن هوای سرد به شش هایشان جلوگیری کنند.
برنارد کومری مسوول دیپارتمنت زبانشناسی انستیتوت ماکس پلانک (Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology) در شهر لپزیک آلمان در این مورد می گوید:
"به نظر می رسد که برای تولید صداهای اجکتیفز لازم نیست هوا از شش ها خارج شود و از لحاظ تیوریک افراز بخار آب نیز کاهش می یابد."
به عقیدهء برنارد کومری این نظریهء کالب اورت با آنکه تا هنوز هم کاملاً ثابت نشده است، اما زمینهء آن را مساعد می سازد تا دانشمندان و زبانشناسان جهان در مورد رابطهء زبان با وضعیت جغرافیایی و شرایط اقلیمی بیشتر تحقیق کنند تا به یک نتیجه گیری علمی برسند.