"Азаттыктын" Бишкектеги журналисти.
Мындан ары жумушсуздар паспорттогу каттоосуна карап эмес, акыркы убакта жашаган жерине карап жумушка орношо алышат. Мындан сырткары жумушсуз макамына ээ болуп, жөлөк пул алгандар жоюлат. Бул учурда каралып жаткан “Жумуштуулук жөнүндө” мыйзам долбооруна киргизилген. Ал эми ушул убакта жумушсуз жүргөн жарандар мамлекет аларга дегеле кам көргөн эместигин айтышууда.
2009-жылдын аягында жаштар арасында жарыяланган “Ы” мууну фото сынагынын жеңүүчүлөрү аныкталды. Сынак - “жаштар жаштардын көзү менен” деген максат, идеяны көздөгөн. Иш-чаранын уюштуруучулар жана калыстар тобу бул максат ишке ашкандыгын белгилеп жатышат.
Мындан жыйырма жыл мурда жаштар, студенттер коммунисттик режимге каршы чыгып, марш өткөрүшкөн. Кыргызстандын эгемен өлкө болушуна ошол кездеги студенттердин да салымы зор экени айтылып келет. Серепчилер азыркы студенттерде жыйырма жыл мурдагыдай дарамет да, эрк да жок экенин айтып келишет.
Жалал-Абаддын Чек айылында өзбек чек арачыларынан огунан жарадар болгон кыргыз жоокери сегиз күн делгенде араң Кыргызстанга кайтарылды. Соңку мезгилде өлкөнүн түштүк чек арасындагы мындай чыр-чатактуу окуялардан улам серепчилер Кыргызстан үчүн чек ара маселеси дале кооптуу бойдон калып жатканын белгилеп келишет.
Соңку учурларда Кыргызстанда көпчүлүк ата-энелер баласын окутуу үчүн мектепти эмес, медреселерди тандоодо. Ушундай оюн билдиришкен диний адистер мындай көрүнүшкө мамлекет көзөмөл жүргүзбөсө, алдыда сабатсыз муун көбөйөт деп коңгуроо кагышууда.
Кыргызстандын алдыңкы жылдарга карата сейсмикалык божомолдору кандай? Жер силкинген маалда эмнеге көңүл буруу керек? Бул багытта “Азаттыктын” суроолоруна Улуттук илимдер академиясынын Сейсмология институтунун жетекчиси Канат Абдракматов жооп берди.
Бир кездерде “жашыл шаар” деп суктанып келген Бишкек дүйнөдөгү эң кир шаарлардын катарына кошулду. Мындай иликтөөнү эл аралык “Нью-Йорк Сити Партнершип Консалтинг” компаниясы жүргүзгөн. Бишкек мэриясы мындай жыйынтык менен макул эмес.
13-январда Жогорку Кеңештин “Ак-Жол” фракциясы “Манас” эпосунун ЮНЕСКОнун оозеки рухий мурастар тизмесине Кытайдын атынан киргизилгендигин кайрадан карады. Депутаттар көлөмү жагынан дүйнөдө биринчи орунда турган бул оозеки чыгарманы кыргыздыкы болгонун далилдөө маселесин көтөрүштү.
2010-жылдын 5-январында Орусиянын Владивосток шаарында кыргызстандык жаран киши колдуу болду. Ал эми анын жанындагы өзбек улутундагы жаран качып кетип жан сактаган. Маалыматтарга караганда, кылмышка шектүү делген 19 жаштагы жигит кармалып, учурда тергөө иштери жүрүп жатат.
2009-жыл саламаттыкты сактоо тармагы үчүн оңой жылдардан болгон жок. Дал ушул жылы төрөттөн каза болгон аялдардын саны арбып, элди дүрбөлөңгө салган чочко ылаңы катталды. Мындан сырткары адистер 2009-жылы жаштар арасында жугуштуу оорулардын күчөгөнүн, ВИЧ/СПИДге кабылган адамдардын саны өскөнүн белгилеп жатышат.
Өтүп бараткан жылы газ маселеси Кыргызстандын талылуу көйгөйлөрүнүн бири болду. Өзбектер карыз көбөйдү деп “көгүлтүр отунду” бууп салып, кыргыздар жакшы эле түйшүк тартты. Эми да минтип эки тараптуу сүйлөшүүлөр толук ачыкталбай, кошуналар газды канча баада сатаары бүдөмүк бойдон калууда.
Кыргызстанда адам укуктары жаатында абал 2009-жылы начарлады. Укук коргоочулар оппозиция лидерлеринин камалышы, соттолушу, бир катар журналисттердин сабалышына жана киши колдуу болушуна байланыштуу ушундай баа берүүдө.
"Ак Жол" фракциясы 24-декабрда Жогорку Кеңештин төрагалыгына депутат З.Курмановдун талапкерлигин талкуулап, 66 добуш менен колдоду. Зайнидин Курмановдун талапкерлигин фракцияга президент негиздеген “Ак жол” партиясынын саясий кеңеши сунуш кылган. Саясат талдоочу Аалыбек Акунов “Азаттыкка” маек курду.
Алматыдагы ооруканага оор абалда түшкөн кыргызстандык журналист Геннадий Павлюк эсине келе албаган тейден бүгүн таңга жуук дүйнө салды. Бул кейиштүү кабарды "Азаттыктын" казак кызматына Г. Павлюктун жубайы Ольга ырастады. Дарыгерлер журналисттин алган жаракаты оор болгонун, анын өмүрүн сактап калууга мүмкүн болбой калгандыгын билдиришкен.
Советтер союзу урагандан кийин жаштар арасында илимге кызыккан жаштардын саны кадимкидей азайганы менен, акыркы кездерде илим изилдеп, окумуштуу болгусу келген жаштардын саны көбөйүүдө. Бул тууралуу Улуттук илидер академиясында өткөн “Илимге карай жол” деген аталыштагы илимий жыйында айтылды. Академиянын 55 жылдыгына арналган конференцияда жаш окумуштуу, аспиранттардын илимий иштери окулду.
Кыргызстанда ыктыярчылардын маалыматтык базасы түзүлөт. Бул база ар кандай уюмдар менен ыктыярчылардын ортосундагы байланышты бекемдейт. Уюмдар жана ыктыярчылар базадан акысыз түрдө каттоодон өтө алышат. Эми алар өз кызыкчылыктарына жараша бири-бирин жеңил жол менен таба алышат.
Европа Комиссиясы чет жактан келген бир нече укук коргоочулар Кыргызстандын аймагына кирбей калганына байланыштуу тынчсыздануусун билдирди. Мындай билдирүү Европа Комиссиянын интернет баракчасында жарыяланды.
Кытайда кытай-уйгур тополоңу үчүн бир топ кишиге өлүм жазасына тартуу өкүмү чыгарылды. Аларды быйыл июлда Кытайдын Шиңжаң-уйгур автономиялуу областында кытайлар менен уйгурлар ортосунда чыккан этникалык кагылышта “адам өлтүргөн жана башка кылмыштарды жасаган” деп айыпташты. Кыргызстандык уйгур Эркин Абдыраимов жалпысынан ушул окуяга тийиштиги бар деп өлүм жазасына тартылган адамдардын саны бей расмий маалыматтар боюнча жүздөп саналат деген пикирде. Ал “Азаттыкка” берген маегинде Кытайда ушул окуяга байланыштуу деп өспүрүм кыздар өлүм жазасына кесилип жатканын маалымдады.
10-декабрь - Адам укуктарын коргоонун эл аралык күнү. Бул күнгө байланыштуу Акыйкатчы институту Бишкектеги Мамлекеттик тарых музейинде жыйын өткөрдү. Укук коргоочулар Кыргызстанда адам укуктарын коргоо жаатында жакшы мыйзамдар кабыл алынганы менен, алар иштебей жатканын айтышууда.
Ысык-Көлдө чабактардын жок болуп кетүү коркунучу жогору. Мындай абалдан чыгуу үчүн көлдөрдөгү форел, судак өңдүү жырткыч балыктарды кармап, алардын санын азайтуу керек. Айлана чөйрөнү коргоо жана токой чарба боюнча мамлекеттик агенттиги Балык чарба департаменти менен бирдикте чабактарды көбөйтүүнүн жаңы жолдорун караштырууда.
Дагы жүктөңүз
