АКШ менен КЭРдин дипломаттары 18-мартта президент Жо Байден кызматка киришкенден бери биринчи бетме-бет сүйлөшүүдө кагылыша кетишти. Бул тирешүү АКШнын бийлигинин Кытайдын буга чейинки жүрүм-турумун өзгөртүү ишаарасын көрүү үмүтүн жана мурдагы президент Доналд Трамптын бийлигинин тушунда бузулган эки тараптуу мамилелерди тез арада калыбына келтирүү мүмкүнчүлүгүнө ишеничин азайтты.
Адатта, мындай жолугушууларда ачылыш сөздөрү бир нече мүнөткө гана созулат, бирок бул жолу эл арасындагы сейрек кездештирилген көрүнүш болду: эки делегация бири-биринин саясатын жекирген сөздөрүн ортого салып, ачылыш аземи бир сааттан ашык убакытка созулду.
АКШнын Мамлекеттик катчысы Энтони Блинкен Алясканын Анкориж шаарындагы жолугушуунун маанайына багыт берип, Кытай "дүйнөлүк туруктуулукту сактап келген жана эрежелерге негизделген тартипке коркунуч келтирет", – деп айтып, Кытайдын өлкөдөгү уйгур жана башка мусулман азчылыктарына каршы аракеттерине өзүнүн терең тынчсыздануусун билдирди.
Кытай Коммунисттик партиясынын дипломатиялык багытын башкарган жогорку жетекчиси, Кытай Компартиясынын Борбордук Комитетинин тышкы иштер боюнча комиссиясынын кеңсесинин башчысы Ян Цзечи болсо Кытайдын ички иштерине АКШнын кийлигишүүсүнө караманча каршы экендигин айтып, ачуулануу менен жооп кайтарды.
Ошондой эле 71 жашка караган Ян Цзечи АКШны өзүнүн адам укуктары боюнча көйгөйлөрүн өзү чече албай жатат деп айыптап, Вашингтон "өз аброю жөнүндөгү сырткы бааны өзгөртүп, дүйнөнүн калган бөлүгүнө өз түшүнүгүндөгү демократиясын таңуулоону токтотсун", – деген сунушун айтты.
АКШнын Аляска аймагындагы Анкориш шаарында жайгашкан “Капитан Кук” мейманканасындагы бул жолугушууга Кытайдын азыркы тышкы иштер министри Ван И менен АКШнын Президентинин Улуттук коопсуздук боюнча кеңешчиси Жейк Салливан да катышты.
Бул кайым айтышуудан кийин АКШ өкмөтүнүн бир расмий кызматкери Кытай дипломаты “калайык алдында көрүнүп коюуга умтулду”, – деген баасын айтты.
Жолугушуунун ирегесинде эки тарап тең өз ара аңдашуунун жаңы сересине көтөрүлүүгө тилек кылаарын айтышкан. Бирок 2 сааттык баарлашууда эч нерсе деле өзгөрбөйт ко деген маанай да чагылдырылган. (TT)
