Алматы облысы Жамбыл ауданы Қарғалы кенті маңындағы Наурыз ауылының тұрғындары «бізге керегі – мектеп, ауыз су және жол» дегенді айтады. Ал ауыл әкімшілігі «Наурызға билігіміз жүрмейді» деп отыр.
1996 жылдан бері бірінші типтегі қант диабетімен ауыратын оралман келіншек Жамал Қызыр мүмкіндігі шектеулі жандар алатын жеңілдікке жете алмады. Ол науқасының күн санап дендеп бара жатқанын айтады.
Шаңырақ ауылының қос тұрғыны Алатау аудандық ішкі істер бөлімінің қызметкерлері азаптау арқылы мойындарына қылмыс ілгенін айтады. Ауыл тұрғындары «Олар жазықсыз жапа шегіп отыр» дейді. Полицияның жауап бергісі келмейді.
Алматы облысы Қарасай ауданында орналасқан «Қоқыстарды төгу мен көму полигонын» ақтарып жүргендер арасынан да оралмандарды кездестіруге болады.
Алматыдағы жиындардың бірінде шеттен келген қазақтарға қатысты «аутсайдер» ұғымы қолданылды. Ал мамандар тұрғындарды «жергілікті қазақ» және «оралман» деп бөлуге қарсы шықты.
Жергілікті тұрғындардың айтуынша, Совет одағы тұсында Қарасай ауданы Шалқар ауылын немістер мекен еткен. Кейін Германияға қоныс аударған олардың орнын оралмандар басқан.
Алматының түбіндегі аудан орталығы оралмандардың тұрмысы мен күн көрісі үшін қолайлы мекен болып шыққанға ұқсайды. Жергілікті әкімшілік өкілдері лек-легімен ағылған репатрианттарға беретін жер қалмағанын айтады.
Оралмандардың әуелгі легі тарихи отанына 20 шақты жыл бұрын көшіп келді. Солардың бірі Сағат Заханқызы Астанада төртінші құрылтай өтіп жатқан тұста репатрианттардың көптеген мәселелері шешілмеген күйі қалғанын айтады.
Астанада өтіп жатқан құрылтай кезінде Қазақстанның Үрімжідегі паспорттық-визалық бөлімі бастығының ауысқаны белгілі болды. Шыңжаң қазақтарының виза мәселесін Азаттық радиосы үнемі назарынан шығармай келеді.
"Исматулла Мақсұмның соты басталмай жатып, оны қылмыскер деп атаған Хабар телеарнасын сотқа беремін» деген адвокаттың сөзінше, мемлекеттік телеарна «Ақиқат» деректі фильмінде қылмыстық іс құжаттарында жоқ жайттарды көрсеткен.
Қазақстан сыртқы істер министрлігі «Қытайдағы виза кезегі мәселесі бізге байланысты емес» дейді. Ал Үрімжі қазақтары «Қазақстанның төлқұжат-визалық қызметі енді баспасөзге шағымданғандарға қызмет көрсетуден бас тартты» деп жазады.
Бір жарым миллион қазақ тұратын қытай елінен Қазақстанға келіп-кетеміз деген азаматтар виза алу үшін талай тауқыметті бастан кешеді.
Тағы
