Қазақша адам аты-жөнін орыс тілінде жазуға қатысты нұсқаулар совет заманында да болды. Сондайда кейбір есімдерді түп-түбірімен бұрмалайтын. Ал енді қазір қазақ тілінің өзінде, әсіресе кісі есімінің жалғауларынан алалық кетіп отыр. Бұл ретте жекелеген жағдайларда мамандар не ұсынарын білмейді.
Қазақ ұлтшылдарының таяудағы ұсыныстарынан мазасы қашқан кейбір сарапшылар тіл мәселелерін шешуде шет елдер тәжірибесін алға тартты. Соның ішінде Ресейдегі жағдай көбірек сөз болды. Бұрынғы СССР-дегі тіл мәселелері жайлы ресейлік маман Владимир Алпатовпен сұқбат осы тақырыпқа арналған.
«Латын әліпбиіне көшуді тездетпесе, қазақ тілі өзін-өзі сақтау иммунитетінен айырылады» дейді мамандар.
Қазақстандағы орыс-славян қауымдастық өкілдері 138 адамның мемлекеттік тілді қолдауға қатысты билікке жазған ашық хаты «елдегі ұлтаралық келісімге сызат түсіргенін» айтады.
1991 жылы Орталық Азиядағы советтік республикалар тәуелсіздік ала бастады. Содан бергі жиырма жыл ішінде көптеген өзгерістер болды. Бірақ солардың ішіндегі бірден байқалатыны – аймақ елдеріне ортақ тіл – орыс тілінің ықпалы азайып келеді.
Қоғамдық ой-пікірді білдіру мақсатында кейінгі кездері жиі жазылатын ашық хаттардың соңы түрліше дау-дамайға ұласатын болды. Ашық хатта баяндалатын жайттарды егжей-тегжейлі оқымай-ақ қол қою немесе сырттай келісім беру, кейін одан бас тарту, не болмаса өзгенің келісімін алмастан сыртынан хатқа тіркеу әрекеттері бірнеше рет қайталанды.
Қырғызстанда мектепке баратын оқушылар үшін биылғы жаңа оқу жылы көп өзгерістерге толы болайын деп тұр. Себебі «балаларымыз қырғыз тілінде білім алса, жолы болады» дейтін өзбек ата-аналар көбейіп келеді.
Биыл Молдованың Гагауз автономиялық аймағындағы университет бітіруші студенттердің шамамен 10 пайызы румын тілі мен әдебиетінен сынақ тапсыра алмай қалды. Бұл жергілікті билік пен ата-аналардың ашу-ызасын туғызады.
Тамыздың 18-і күні №9 мектеп-лицейдің 146 оқушысының шағымын қараған қалалық соттың судьясы Владимир Корнев оларды қанағаттандырмау туралы шешім шығарды.
Татарстан мемлекеттік мәдениет комитеті парламентке «латын графикасына негізделген татар әліпбиі жөніндегі заң» қарастыруды ұсынды.
Тағы
