«Վրա տվեցին, քաշքշելով հանել քցել են դուրս, էլի, ոչ էլ ասել են «դուրս եկեք», ես դուրս չեմ եկել». - երկուշաբթի օրը 40-ամյա Էդգար Այվազյանը շտապում էր պապի հուղարկավորությանը, երբ մայրաքաղաքի կենտրոնում հայտնվել է երկարատև խցանման մեջ, կողքի մյուս վարորդների պես զայրացել ու ազդանշան տվել:
Համացանցում հայտնված տեսանյութում երևում է, թե ինչպես են մայթի մոտ գտնվող մի քանի ոստիկան երկխոսության մեջ մտնում քիչ հեռվում կանգնած մեքենայի վարորդի հետ, հորդորում կանգնել, հետո մոտենում նրան, դուռը բացում, վարորդին հանում, գցում գետնին ու քարշ տալիս ավտոմեքենայի հետնամաս, ձեռնաշղթաներ անցկացնում:
«Հայհոյանք ընդհանրապես չի եղել, ուղղակի շտապում էի ես, թաղման էի գնում, սիգնալ ա եղել, հա, դե մենակ ես չէ, ամեն մեկը իրա պրոբլեմը ուներ, բոլորն էլ շտապում են, կես ժամ էնտեղ կանգնած ենք մնացել, մինչև անցնում էին, կորտեջ էր», - «Ազատությանը» պատմեց Այվազյանը:
Գերմանիայի նախագահի պաշտոնական այցի առիթով փակված փողոցում հայտնված վարորդը պնդում է, որ իր մեքենային մոտեցած ոստիկանները ո՛չ ներկայացել են, ո՛չ ասել, թե ինչ են ուզում իրենից կամ ինչից են դժգոհ, ու առանց որևէ բացատրության մի քանի հոգով իրեն տապալել են գետնին: Հերքում է, որ հայհոյել է: Մինչդեռ Ներքին գործերի նախարարության միակ բացատրությունն այն է, որ վարորդը հայհոյել է, թե ում՝ չեն ասում:
Այվազյանն ասաց, որ ոստիկանության բաժնում կես ժամ են իրեն պահել ու հետո ազատ արձակել:
Վարորդներին իրավական աջակցություն ցուցաբերող «Վարորդի ընկեր» ընկերության ներկայացուցիչ Տիգրան Քեյանի գնահատմամբ՝ այս դեպքում համաչափ ուժ չի կիրառվել:
«Տեսանք, որ էնտեղ համաչափ ուժի կիրառման ինչ-որ բան չկա, որովհետև էդ վարորդը ո՛չ զինված էր, ո՛չ այլ ինչ-որ միջոցներ էր կիրառում, որ տենց հարձակվեցին էդ մարդու վրա: Լավ կլինի, որ ոստիկանությունը արդեն ոչ թե տեքստով հրապարակի եղելությունը, այլ ձայնագրությունների միջոցով եղելությունը հրապարակի, որովհետև իրենց մոտ բոլորը զինված են տեսանկարահանող սարքերով և կարան էդ ձայնագրությունները հրապարակեն, և արդեն կտեսնենք՝ վարորդը իրականում հայհոյե՞լ է, թե՞ մի փոքր ձայնի բարձրացնելով կամ այլ արտահայտություններով է խոսել ոստիկանների հետ», - «Ազատության» հետ զրույցում ընդգծեց Քեյանը:
Իսկ այս իրավիճակում ինչպե՞ս պետք է վարվեին ոստիկանները. - «Պետք ա հրամայեին՝ էդ մարդը դուրս գար մեքենայից, ձեռքերը դներ մեքենայի վրա, մեջքով դեպի ոստիկանին կանգներ, հետո մոտիկանային, սիրուն ծալեին: Չենթարկվելու համար, նույն ձևի, չգիտեմ, զենքի պահելու միջոցով հրամայեին, որ ինքը դուրս գար մեքենայից: Էդքանից հետո նոր, եթե էդ վարորդը տենային՝ անհամաչափ, կամ չգիտեմ, բան, նոր կիրառեին իրանց ուժը, այսինքն՝ իրանք ստիպելով իրան հանեին դուրս, ստիպելով պառկեցնեին, այ էդքանից հետո: Բայց մեր մոտ, տեսնում ենք՝ միանգամից գալիս, դուռը բացում, թևից բռնում, շպրտում դուրս»:
Մարդու իրավունքների նախկին պաշտպան Արման Թաթոյանն էլ է պնդում՝ իրավապահ կառույցը նախ պարտավոր է ապացույց ներկայացնել, որ վարորդը հայհոյել է, միայն ոստիկանների խոսքը դեռ հիմք չէ: Նախարարությունից չեն մեկնաբանում, թե ինչո՞ւ չեն հրապարակում ապացույցները:
«Այստեղ նաև կարևոր է, որ եթե պետությունը չի կարողանում ապացուցել դա, ապա այդ արարքը տեղի չի ունեցել առհասարակ: Ոստիկանը դրա համար է, որ չպիտի տրվի սադրանքի, պիտի մնա իր բարձունքում, առաքինությամբ պետք է իրականացնի իր լիազորությունները», - «Ազատության» հետ զրույցում ընդգծեց նախկին օմբուդսմենը:
Թաթոյանի խոսքով՝ միանգամից քաղաքացուն տապալել գետնին, ձեռնաշղթաներ անցկացնել՝ արգելված է: Ոստիկանությունն այդ հատուկ միջոցին պետք է դիմի բացառիկ դեպքերում, իսկ տեղի ունեցածը բացառիկ չէ. - «Ձեռնաշղթան հատուկ միջոց է, որը կիրառվում է, ընդհանուր կանոնը հետևյալն է՝ եթե այլ միջոցները բավարար չեն այդ նպատակին հասնելու համար, և դրա համար էլ ինքը կոչվում է բացառիկ միջոց: Նույնիսկ ֆիզիկական ուժն է կոչվում բացառիկ միջոց, եթե այլ եղանակներով ... հիմա, եթե հնարավոր է, օրինակ, մարդուն խոսքով կարգի հրավիրել, խնդրել, որպեսզի այլևս չանի»:
Եթե անգամ քաղաքացին հայհոյել է կամ այլ վատ արարք է թույլ տվել, դա չի նշանակում, որ ոստիկաններն էլ պետք է հարձակվեին նրա վրա: Ուժային կառույցի ներկայացուցիչները պետք է համաչափ գործեն, հակառակ դեպքում նրանց արարքը հեղինակազրկում է օրենքով աշխատող ոստիկաններին, նկատում է նախկին օբուդսմենը:
«Տպավորություն է, որ չորս հոգով եկել էին մարդ ծեծելու, և տպավորություն է՝ նաև եկել են պատժելու էդ մարդուն: Ամեն ինչը պետք լինի համաչափ, անհրաժեշտ՝ կոնկրետ իրավիճակում մարդու ոչ պատշաճ վարքագիծը կանխելու համար, իրավախախտման շարունակությունը կանխելու համար, փախուստը կանխելու համար: Հիմա, երբ ուսումնասիրում ենք այս ամենը, տեսնում ենք՝ սրա հիմքերը չկան առհասարակ», - նշեց Թաթոյանը:
Էդգար Այվազյանն «Ազատությանը» փոխանցեց, որ ոստիկանությունում իրեն որևէ փաստաթուղթ չեն տվել: Այնինչ մարդու իրավունքների նախկին պաշտպանն ասում է՝ ոստիկանությունն Այվազյանին զրկել է ազատությունից ու պարտավոր էր արձանագրություն կազմել, մեկ օրինակն էլ նրան տրամադրել: Կազմե՞լ են արդյոք քաղաքացուն ձերբակալելու արձանագրություն՝ Ներքին գործերի նախարարությունից չեն մեկնաբանում:
«Եթե չկա որևէ իրավախախտում, որևէ բան ի կազմվել, ի՞նչ է ստացվում՝ ապացուցվում է իմ ասածը, որ վրեժխնդրության շարժառիթով պատժել են ուղղակի մարդուն՝ առանց որևէ իրավախախտման հիմքերի: Սա անթույլատրելի է», - ընդգծեց Արման Թաթոյանը:
Գլխավոր դատախազությունից փոխանցեցին՝ այս միջադեպի փաստով քրեական վարույթ նախաձեռնված չէ:
