Պայմանագրային զինծառայող, լեյտենանտ Արտակ Նազարյանի ինքնասպանության վարկածը դատարանում հերքվել է, երկուշաբթի օրը լրագրողների հետ հանդիպմանը համոզմունք հայտնեց Նազարյանի իրավահաջորդների շահերը ներկայացնող փաստաբան Մուշեղ Շուշանյանը` անհրաժեշտ համարելով, որպեսզի դատարանը գործը նոր քննության վերադարձնելու որոշում կայացնի:
«Դատարանում բազմաթիվ խախտումների, հանցանքների մասին փաստեր են բացահայտվել: Այս պահի դրությամբ արդեն բոլոր հիմքերը կան ասելու, որ նախաքննության մարմնի վարկածն ամբողջությամբ հերքված է: Դատարանը հիմա մի ճանապարհ ունի` պետք է միջնորդությամբ հանդես գա դատախազության առջեւ Արտակ Նազարյանի սպանության գործով նոր քրեական գործ հարուցելու», - հայտարարեց Շուշանյանը:
Տավուշի մարզի զորամասերից մեկի դիրքերում 2010 թվականի հուլիսի 27-ին 30-ամյա Արտակ Նազարյանի «ինքնասպանության գործը» իրավահաջորդների եւ պաշտպանի պնդմամբ` «փլվել է» հենց ամբաստանյալների եւ վկաների ցուցմունքներով: Ամբաստանյալներից երկուսը դատարանի դահլիճում հրաժարվել իրենց նախաքննական ցուցմունքներից` հայտարարելով, որ Ռազմական ոստիկանությունում իրենց խոշտանգումների են ենթարկել Արտակ Նազարյանի նկատմամբ բռնություն գործադրելու վերաբերյալ «սուտ ցուցմունք» կորզելու նպատակով:
«Իսկ վկաների հարցաքննության ընթացքում պարզվեց, որ բոլոր վկաները շաբաթներ շարունակ` 10, 23, 25 օր ապօրինաբար զրկվել են ազատությունից եւ պահվել են Բերդ քաղաքի Ռազմական ոստիկանությունում: Միայն այդ փաստը բավարար է, որպեսզի բոլոր այդ վկաների նախաքննական ցուցմունքները ճանաչվեն անթույլատրելի ապացույցներ: Այսինքն, ի՞նչ է կատարվել` քննիչը անօրինական եղանակներով նախաքննության ընթացքում զինծառայողներից, վկաներից կորզել է ինչ-ինչ ապացույցներ, որոնց մեծ մասը դատարանում ջարդվեցին, եւ այդ ցուցմունքներն ամրապնդելու համար գործարկվել է դատական հոգեբան Էլդա Գրինի եզրակացությունը: Տիկին Գրինը նման եզրակացությունների «արտադրություն» է բացել եւ բանակում սպանությունների բոլոր գործերով նման եզրակացություններ է տալիս: Տիկին Գրինին քրեական պատասխանատվության ենթարկելու հարցը մենք այս դատավարության ընթացքում անպայման բարձրացնելու ենք», - ասաց Շուշանյանը:
Նազարյանի վերաբերյալ դատահոգեբուժական-դատահոգեբանական եզրակացության մեջ նշված է, որ «Արտակ Նազարյանը դեպքին նախորդած ժամանակահատվածում եղել է հոգեճնշված, հուսահատված, ծայրաստիճան տագնապալի վիճակում` սուբյեկտիվորեն դա ընդունելով որպես անելանելի, իսկ կյանքը շարունակելը` անիմաստ»: Չնայած հարազատների բողոքներին, դատարանը չի բավարարել կրկնակի փորձաքննություն նշանակելու պաշտպանական կողմի միջնորդությունը:
Նազարյանի հարազատների պնդմամբ` գործով մեղադրվող հինգ զինծառայողներին վերագրվող վերջին գործողությունները տեղի են ունեցել դեպքի նախորդ օրը, մինչդեռ որեւէ քննություն չի կատարվել պարզելու համար, թե ի՞նչ է տեղի ունեցել Արտակի մահվանը նախորդած վեց ժամերի ընթացքում: Շուշանյանի, Նազարյանի քրոջ` Ծովինար Նազարյանի եւ իրավահաջորդի ներկայացուցիչ Ռուբեն Մարտիրոսյանի կարծիքով` հենց վերջին ժամերի տեղի ունեցածն է նրա համար ճակատագրական եղել:
«Մինչդեռ հենց այդ ժամանակ էլ կատարվել են այն իրադարձությունները, որոնք հանգեցրել են Արտակ Նազարյանի սպանությանը: Այսպես, ըստ դատաբժշկի, դեպքից ոչ շատ առաջ Արտակ Նազարյանին ծեծել եւ խոշտանգել են», - հայտարարեց Ռուբեն Մարտիրոսյանը:
«Արտակ Նազարյանի արյան մեջ հայտնաբերվել է խմիչք: Խմիչքն ընդունել է մահից ժամ, ժամուկես առաջ, եւ քննիչը չի պարզել, թե ում հետ է խմել, ինչ է խմել, երբ է խմել», - հավելեց Ծովինար Նազարյանը:
«Դեպքից ժամեր առաջ հեռախոսային խոսակցություն է տեղի ունեցել Արտակ Նազարյանի եւ վաշտի հրամանատար Գագիկ Ուդումյանի միջեւ: Գագիկ Ուդումյանը վիրավորական արտահայտություն է օգտագործել Նազարյանի հասցեին, Նազարյանը պատասխանել է նույն կերպ, որից հետո Գագիկ Ուդումյանը սպառնացել է, թե «վաղը կգամ, քո հարցերը կլուծեմ»… Այնինչ այդ ուղղությամբ որեւէ քննություն քննիչի կողմից չի կատարվել», - հայտարարեց Մուշեղ Շուշանյանը:
«Ազատություն» ռադիոկայանի հարցին, թե դատաքննության ընթացքում ամրապնդվե՞լ են այն կասկածները, որ հանցագործության իրական մեղավորները ազատության մեջ են, իսկ գործով ամբաստանյալները կապ չունեն կատարվածի հետ, Ծովինար Նազարյանը պատասխանեց. - «Նոր քրեական գործ պետք է հարուցվի սպանության հատկանիշներով, նոր քննություն պետք է կատարվի եւ պարզվեն մեղավորները: Մենք համոզված ենք, որ համենայնդեպս, շարքայինները ընդհանրապես որեւէ կապ չունեն այս ամենի հետ»:
Հավելեմ, որ դատաքննության գործընթացում պաշտպանության նախարարությունը ձեռնպահ է զոհվածի ներկայացուցիչների պնդումների վերաբերյալ մեկնաբանություններից: Քննչական մարմիններն ու զինդատախազությունը ի սկզբանե եւ պարբերաբար հերքել են Արտակ Նազարյանի սպանության հնարավորությունը:
«Դատարանում բազմաթիվ խախտումների, հանցանքների մասին փաստեր են բացահայտվել: Այս պահի դրությամբ արդեն բոլոր հիմքերը կան ասելու, որ նախաքննության մարմնի վարկածն ամբողջությամբ հերքված է: Դատարանը հիմա մի ճանապարհ ունի` պետք է միջնորդությամբ հանդես գա դատախազության առջեւ Արտակ Նազարյանի սպանության գործով նոր քրեական գործ հարուցելու», - հայտարարեց Շուշանյանը:
Տավուշի մարզի զորամասերից մեկի դիրքերում 2010 թվականի հուլիսի 27-ին 30-ամյա Արտակ Նազարյանի «ինքնասպանության գործը» իրավահաջորդների եւ պաշտպանի պնդմամբ` «փլվել է» հենց ամբաստանյալների եւ վկաների ցուցմունքներով: Ամբաստանյալներից երկուսը դատարանի դահլիճում հրաժարվել իրենց նախաքննական ցուցմունքներից` հայտարարելով, որ Ռազմական ոստիկանությունում իրենց խոշտանգումների են ենթարկել Արտակ Նազարյանի նկատմամբ բռնություն գործադրելու վերաբերյալ «սուտ ցուցմունք» կորզելու նպատակով:
«Իսկ վկաների հարցաքննության ընթացքում պարզվեց, որ բոլոր վկաները շաբաթներ շարունակ` 10, 23, 25 օր ապօրինաբար զրկվել են ազատությունից եւ պահվել են Բերդ քաղաքի Ռազմական ոստիկանությունում: Միայն այդ փաստը բավարար է, որպեսզի բոլոր այդ վկաների նախաքննական ցուցմունքները ճանաչվեն անթույլատրելի ապացույցներ: Այսինքն, ի՞նչ է կատարվել` քննիչը անօրինական եղանակներով նախաքննության ընթացքում զինծառայողներից, վկաներից կորզել է ինչ-ինչ ապացույցներ, որոնց մեծ մասը դատարանում ջարդվեցին, եւ այդ ցուցմունքներն ամրապնդելու համար գործարկվել է դատական հոգեբան Էլդա Գրինի եզրակացությունը: Տիկին Գրինը նման եզրակացությունների «արտադրություն» է բացել եւ բանակում սպանությունների բոլոր գործերով նման եզրակացություններ է տալիս: Տիկին Գրինին քրեական պատասխանատվության ենթարկելու հարցը մենք այս դատավարության ընթացքում անպայման բարձրացնելու ենք», - ասաց Շուշանյանը:
Նազարյանի վերաբերյալ դատահոգեբուժական-դատահոգեբանական եզրակացության մեջ նշված է, որ «Արտակ Նազարյանը դեպքին նախորդած ժամանակահատվածում եղել է հոգեճնշված, հուսահատված, ծայրաստիճան տագնապալի վիճակում` սուբյեկտիվորեն դա ընդունելով որպես անելանելի, իսկ կյանքը շարունակելը` անիմաստ»: Չնայած հարազատների բողոքներին, դատարանը չի բավարարել կրկնակի փորձաքննություն նշանակելու պաշտպանական կողմի միջնորդությունը:
Նազարյանի հարազատների պնդմամբ` գործով մեղադրվող հինգ զինծառայողներին վերագրվող վերջին գործողությունները տեղի են ունեցել դեպքի նախորդ օրը, մինչդեռ որեւէ քննություն չի կատարվել պարզելու համար, թե ի՞նչ է տեղի ունեցել Արտակի մահվանը նախորդած վեց ժամերի ընթացքում: Շուշանյանի, Նազարյանի քրոջ` Ծովինար Նազարյանի եւ իրավահաջորդի ներկայացուցիչ Ռուբեն Մարտիրոսյանի կարծիքով` հենց վերջին ժամերի տեղի ունեցածն է նրա համար ճակատագրական եղել:
«Մինչդեռ հենց այդ ժամանակ էլ կատարվել են այն իրադարձությունները, որոնք հանգեցրել են Արտակ Նազարյանի սպանությանը: Այսպես, ըստ դատաբժշկի, դեպքից ոչ շատ առաջ Արտակ Նազարյանին ծեծել եւ խոշտանգել են», - հայտարարեց Ռուբեն Մարտիրոսյանը:
«Արտակ Նազարյանի արյան մեջ հայտնաբերվել է խմիչք: Խմիչքն ընդունել է մահից ժամ, ժամուկես առաջ, եւ քննիչը չի պարզել, թե ում հետ է խմել, ինչ է խմել, երբ է խմել», - հավելեց Ծովինար Նազարյանը:
«Դեպքից ժամեր առաջ հեռախոսային խոսակցություն է տեղի ունեցել Արտակ Նազարյանի եւ վաշտի հրամանատար Գագիկ Ուդումյանի միջեւ: Գագիկ Ուդումյանը վիրավորական արտահայտություն է օգտագործել Նազարյանի հասցեին, Նազարյանը պատասխանել է նույն կերպ, որից հետո Գագիկ Ուդումյանը սպառնացել է, թե «վաղը կգամ, քո հարցերը կլուծեմ»… Այնինչ այդ ուղղությամբ որեւէ քննություն քննիչի կողմից չի կատարվել», - հայտարարեց Մուշեղ Շուշանյանը:
«Ազատություն» ռադիոկայանի հարցին, թե դատաքննության ընթացքում ամրապնդվե՞լ են այն կասկածները, որ հանցագործության իրական մեղավորները ազատության մեջ են, իսկ գործով ամբաստանյալները կապ չունեն կատարվածի հետ, Ծովինար Նազարյանը պատասխանեց. - «Նոր քրեական գործ պետք է հարուցվի սպանության հատկանիշներով, նոր քննություն պետք է կատարվի եւ պարզվեն մեղավորները: Մենք համոզված ենք, որ համենայնդեպս, շարքայինները ընդհանրապես որեւէ կապ չունեն այս ամենի հետ»:
Հավելեմ, որ դատաքննության գործընթացում պաշտպանության նախարարությունը ձեռնպահ է զոհվածի ներկայացուցիչների պնդումների վերաբերյալ մեկնաբանություններից: Քննչական մարմիններն ու զինդատախազությունը ի սկզբանե եւ պարբերաբար հերքել են Արտակ Նազարյանի սպանության հնարավորությունը: