Հայաստանի ոստիկանության Անձնագրերի եւ վիզաների վարչության պետ Նորայր Մուրադխանյանը «Ազատություն» ռադիոկայանի հետ զրույցում տեղեկացրեց, որ կենսաչափական տվյալներով անձնագրերի ու նույնականացման քարտերի ներդրման գործընթացը հետաձգվում է մեկ տարով:
«Նախատեսված էր [ներդնել] սեպտեմբերին, բայց դժվար թե հասնենք: Կառավարության համապատասխան որոշման մեջ փոփոխություն կարվի ու այն կիրառության մեջ կմտնի 2012 թվականին», - ասաց Մուրադխանյանը:
Նոր անձնագրերի ներդրման գործընթացը մեկնարկել է 2008 թվականից Հայաստանի նախագահի կարգադրությամբ` ելնելով ՄԱԿ-ի անվտանգության խորհրդի բանաձևից:
Նորայր Մուրադխանյանը նշում է, որ այս անձնագրերն ամրապնդում են կենսաչափական տվյալներ կրող անձի եւ նրա վերաբերյալ փաստաթղթային տվյալների համապատասխանության աստիճանը, նվազեցնում են անձը հաստատող փաստաթղթի կեղծման հավանականությունը: Բացի այդ հնարավորություն են տալիս պարզեցնել եւ ավտոմատացնել անձի նույնականացման գործընթացը, նաեւ մեծացնում են հետախուզման մեջ գտնվող մարդկանց հայտնաբերման հավանականությունը:
Ներքին օգտագործման համար կլինի նույնականացման քարտ, որը պարտադիր է լինելու 16 տարին լրացած Հայաստանի Հանրապետության բոլոր քաղաքացիների համար: Նույնականացման քարտը լինելու է կեսնաչափական տվյալներով` չիպով, որի մեջ ներառվելու են անուն, ազգանուն, հայրանուն, ծննդյան օր, թիվ, ամիս, ծննդավայր, լուսանկար եւ էլեկտրոնային ստորագրություն:
«Էլեկտրոնային ստորագրությունը հնարավորություն կտա Հայաստանի քաղաքացուն էլեկտրոնային տիրույթում ֆինասական գործառույթներ իրականացնել», - շեշտեց Նորայր Մուրադխանյանը:
Մուրադխանյանի խոսքով` հետագայում հնարավոր է կառավարությունը որոշում ընդունի եւ կենսաչափական տվյալների` չիպի մեջ ներառվեն նաեւ վարորդական իրավունքի կամ առողջապահության հետ կապված տեղեկություններ: Արտասահման մեկնելու համար քաղաքացին անձնագիր կարող է ստանալ ցանկացած տարիքում եւ ըստ ցանկության: Անձնագրում կներառվեն անկետային տվյալներ, լուսանկար եւ երկու ցուցամատի մատնահետքերը` քաղաքացուն սահմանի վրա նույնականացնելու համար:
Հասարակական գործիչ Խաչիկ Ստամբոլցյանը, ով դեմ էր մի քանի տարի առաջ ներդրված սոցիալական քարտերին, այժմ էլ «Ազատություն» ռադիոկայանի հետ զրույցում արտահայտում է դժգոհությունը կենսաչափական անձնագրերի հետ կապված:
«Շտրիխ կոդ, հետո չիպ, հետո չիպը կտեղադրվի մեր մարմնի մեջ: Այսօր խնդիր է դրված մարդկանց համարակալել, չիպավորել, 6-7 միլիարդ բնակչությունից թողնել մեկ միլիարդ, միլիարդի մեջ ձևավորել ղեկավարներ եւ ղեկավարվողներ: Հիմա այս ծրագրի գաղափարի իրագործման ճանապարհին ենք», - կարծում է Ստամբոլցյանը:
Անձնագրերի եւ վիզաների վարչության պետ Նորայր Մուրադխանյանը նշում է, որ չիպն ընդամենը էլեկտրոնային կրիչ է անձնագրի մեջ, որտեղ կա լուսանկար, անկետային տվյալներ եւ մատնահետքեր, որպեսզի եթե մարդիկ փորձեն անունի մեջ տառ փոխել կամ լուսանկար կեղծել, անհամապատասխանությունը երևա:
Մուրադխանյանը հերքեց քաղաքացիների մեջ պտտվող այն խոսակցությունները, թե չիպի միջոցով հնարավոր կլինի լսել կրողի խոսակցությունը, եւ դրանք ասեկոսե որակեց:
Նույնականացման քարտը քաղաքացուն կտրվի 10-ը տարի ժամկետով, եւ այն ձեռք բերելու համար քաղաքացին կվճարի 1000 դրամ: Արտասահման մեկնելու անձնագիրը կտրվի 5 տարի ժամկետով, սակայն դեռ հայտնի չէ, թե որքան է պետք վճարել դա ստանալու համար:
Խաչիկ Ստամբոլցյանը կարծում է, որ պետք է պայքարել կենսաչափական անձնագրերի ներդրման դեմ:
«Պետք է դիմենք ամեն ճանապարհի, որպեսզի ազատ ընտրության հնարավորություն ունենանք», - ասաց Ստամբոլցյանը:
«Նախատեսված էր [ներդնել] սեպտեմբերին, բայց դժվար թե հասնենք: Կառավարության համապատասխան որոշման մեջ փոփոխություն կարվի ու այն կիրառության մեջ կմտնի 2012 թվականին», - ասաց Մուրադխանյանը:
Նոր անձնագրերի ներդրման գործընթացը մեկնարկել է 2008 թվականից Հայաստանի նախագահի կարգադրությամբ` ելնելով ՄԱԿ-ի անվտանգության խորհրդի բանաձևից:
Նորայր Մուրադխանյանը նշում է, որ այս անձնագրերն ամրապնդում են կենսաչափական տվյալներ կրող անձի եւ նրա վերաբերյալ փաստաթղթային տվյալների համապատասխանության աստիճանը, նվազեցնում են անձը հաստատող փաստաթղթի կեղծման հավանականությունը: Բացի այդ հնարավորություն են տալիս պարզեցնել եւ ավտոմատացնել անձի նույնականացման գործընթացը, նաեւ մեծացնում են հետախուզման մեջ գտնվող մարդկանց հայտնաբերման հավանականությունը:
Ներքին օգտագործման համար կլինի նույնականացման քարտ, որը պարտադիր է լինելու 16 տարին լրացած Հայաստանի Հանրապետության բոլոր քաղաքացիների համար: Նույնականացման քարտը լինելու է կեսնաչափական տվյալներով` չիպով, որի մեջ ներառվելու են անուն, ազգանուն, հայրանուն, ծննդյան օր, թիվ, ամիս, ծննդավայր, լուսանկար եւ էլեկտրոնային ստորագրություն:
«Էլեկտրոնային ստորագրությունը հնարավորություն կտա Հայաստանի քաղաքացուն էլեկտրոնային տիրույթում ֆինասական գործառույթներ իրականացնել», - շեշտեց Նորայր Մուրադխանյանը:
Մուրադխանյանի խոսքով` հետագայում հնարավոր է կառավարությունը որոշում ընդունի եւ կենսաչափական տվյալների` չիպի մեջ ներառվեն նաեւ վարորդական իրավունքի կամ առողջապահության հետ կապված տեղեկություններ: Արտասահման մեկնելու համար քաղաքացին անձնագիր կարող է ստանալ ցանկացած տարիքում եւ ըստ ցանկության: Անձնագրում կներառվեն անկետային տվյալներ, լուսանկար եւ երկու ցուցամատի մատնահետքերը` քաղաքացուն սահմանի վրա նույնականացնելու համար:
Հասարակական գործիչ Խաչիկ Ստամբոլցյանը, ով դեմ էր մի քանի տարի առաջ ներդրված սոցիալական քարտերին, այժմ էլ «Ազատություն» ռադիոկայանի հետ զրույցում արտահայտում է դժգոհությունը կենսաչափական անձնագրերի հետ կապված:
«Շտրիխ կոդ, հետո չիպ, հետո չիպը կտեղադրվի մեր մարմնի մեջ: Այսօր խնդիր է դրված մարդկանց համարակալել, չիպավորել, 6-7 միլիարդ բնակչությունից թողնել մեկ միլիարդ, միլիարդի մեջ ձևավորել ղեկավարներ եւ ղեկավարվողներ: Հիմա այս ծրագրի գաղափարի իրագործման ճանապարհին ենք», - կարծում է Ստամբոլցյանը:
Անձնագրերի եւ վիզաների վարչության պետ Նորայր Մուրադխանյանը նշում է, որ չիպն ընդամենը էլեկտրոնային կրիչ է անձնագրի մեջ, որտեղ կա լուսանկար, անկետային տվյալներ եւ մատնահետքեր, որպեսզի եթե մարդիկ փորձեն անունի մեջ տառ փոխել կամ լուսանկար կեղծել, անհամապատասխանությունը երևա:
Մուրադխանյանը հերքեց քաղաքացիների մեջ պտտվող այն խոսակցությունները, թե չիպի միջոցով հնարավոր կլինի լսել կրողի խոսակցությունը, եւ դրանք ասեկոսե որակեց:
Նույնականացման քարտը քաղաքացուն կտրվի 10-ը տարի ժամկետով, եւ այն ձեռք բերելու համար քաղաքացին կվճարի 1000 դրամ: Արտասահման մեկնելու անձնագիրը կտրվի 5 տարի ժամկետով, սակայն դեռ հայտնի չէ, թե որքան է պետք վճարել դա ստանալու համար:
Խաչիկ Ստամբոլցյանը կարծում է, որ պետք է պայքարել կենսաչափական անձնագրերի ներդրման դեմ:
«Պետք է դիմենք ամեն ճանապարհի, որպեսզի ազատ ընտրության հնարավորություն ունենանք», - ասաց Ստամբոլցյանը:
