На галоўных старонках вядучых сусьветных СМІ — фатаздымкі з судовай залі ляўрэата Нобэлеўскай прэміі міру Алеся Бяляцкага, старшыні праваабарончага цэнтру «Вясна», ягонага намесьніка Валянціна Стэфановіча і каардынатара кампаніі «Праваабаронцы за свабодныя выбары» Ўладзімера Лабковіча.
«У кайданках сядзеў у клетцы»
«Рэжым Аляксандра Лукашэнкі жорстка распраўляецца з апазыцыяй», — так піша амэрыканскае выданьне Politico пра суд у Менску над беларускім ляўрэатам Нобэлеўскай прэміі міру Алесем Бяляцкім «праз абвінавачаньне ў фінансаваньні пратэстаў супраць аўтарытарнай улады краіны».
Выданьне адзначае, што «судовы працэс зьяўляецца часткай маштабных рэпрэсій супраць апазыцыі» з боку ўраду Аляксандра Лукашэнкі. Politico апісвае, як «60-гадовы праваабаронца ў кайданках сядзеў у клетцы ў залі суду разам з двума іншымі абвінавачанымі ў атачэньні супрацоўнікаў міліцыі. І цытуе твіт Сьвятланы Ціханоўскай, якую саму чакае завочны суд 17 студзеня:
«Ляўрэат Нобэлеўскай прэміі міру і нацыянальны герой Беларусі Алесь Бяляцкі, напэўна, вельмі небясьпечны для рэжыму — яны правялі 120 ператрусаў і сабралі 300 тамоў матэрыялаў, гэта новы рэкорд для палітычнай справы. Але ён небясьпечны толькі для злачынцаў, якія забралі ўладу ў нашага народу».
«Не саступіў ні на сантымэтар у сваёй барацьбе за правы чалавека»
BBC нагадвае, што Бяляцкага арыштавалі ў 2021 годзе пасьля масавых вулічных пратэстаў супраць вынікаў прэзыдэнцкіх выбараў, і яму пагражае да 12 гадоў пазбаўленьня волі. Мэдыя цытуе беларускую журналістку Ганну Любакову, якая гаворыць пра тое, што праваабарончы цэнтар «Вясна» стаў мішэньню ўладаў у Менску за тое, што дапамагаў ахвярам рэпрэсій аплачваць штрафы і адвакатаў, а сам Бяляцкі быў «тварам арганізацыі».
BBC таксама нагадвае заяву старшыні Нарвэскага Нобэлеўскага камітэту Бэрыт Райс-Андэрсэн падчас уручэньня прэміі 2022 году, што «ўлады неаднаразова імкнуліся прымусіць замаўчаць» Алеся Бяляцкага, але, «нягледзячы на велізарныя асабістыя цяжкасьці, спадар Бяляцкі не саступіў ні на сантымэтар у сваёй барацьбе за правы чалавека і дэмакратыю ў Беларусі».
«Быў сярод людзей, якія найбольш спрычыніліся да стварэньня беларускага дэмакратычнага руху»
Італьянскае выданьне Il Post падрабязна расказвае пра Алеся Бяляцкага і заснаваны ім у 1996 годзе праваабарончы цэнтар «Вясна» для аказаньня фінансавай і юрыдычнай дапамогі беларускім палітвязьням і іхным сем’ям.
«Ён быў сярод людзей, якія найбольш спрычыніліся да стварэньня і падтрыманьня беларускага дэмакратычнага руху з 1980-х гадоў... Бяляцкі ўжо сядзеў у турме з 2011-га па 2014 год па абвінавачаньнях ва ўхіленьні ад выплаты падаткаў, якія ён заўсёды адмаўляў і якія, як і цяперашнія, лічацца палітычна матываванымі», — піша Il Post.
«„Вясна“ — вядучая праваабарончая арганізацыя ў сьвеце»
Швайцарская грамадзкая вяшчальная кампанія RTS называе «Вясну» вядучай праваабарончай арганізацыяй у сьвеце.
«60-гадовы Алесь Бяляцкі зь белымі валасамі і ў чорнай фуфайцы сядзеў у першым шэрагу, а двое яго таварышаў былі ззаду і выглядалі прыгнечанымі або соннымі ў клетцы ў атачэньні чатырох узброеных міліцыянтаў», — так апісвае выданьне першыя фота з працэсу.
RTS нагадвае, што Алесь Бяляцкі атрымаў Нобэлеўскую прэмію міру разам з дзьвюма іншымі праваабарончымі арганізацыямі — «Мемориалом» (Расея) і «Центром громадянських свобод» (Украіна).
Выданьне прыводзіць заяву праваабарончай арганізацыі Amnesty International, якія назвала судовы працэс «абуральным актам несправядлівасьці», заявіўшы, што гэта «адплата» падсудным за «іх непахіснасьць» і што ўрад Лукашэнкі «асабліва помсьлівы ў дачыненьні да праваабаронцаў, і вынік „суду“ выглядае бязьлітасным».
«Палітычная матываванасьць судовага працэсу»
Брытанская Independent піша пра палітычную матываванасьць судовага працэсу над Бяляцкім і ягонымі паплечнікамі, а таксама пра тое, што судзьдзя адмовіўся весьці працэс па-беларуску і не задаволіў хадайніцтва зьняць кайданкі з абвінавачаных.
«Замежных дыпляматаў не дапусьцілі, а ў судовай залі — «вядучыя лукашэнкаўскія прапагандысцкія СМІ»»
«Размаўляйце па-беларуску і здыміце зь мяне кайданкі» — з такім загалоўкам пра суд выйшла польская Rzeczpospolita. Выданьне адзначае, што, нягледзячы на тое, што суд адкрыты, колькасьць прысутных абмежаваная, замежных дыпляматаў на яго не дапусьцілі, а ў судовай залі прысутнічалі «вядучыя лукашэнкаўскія прапагандысцкія СМІ».
«Палітычны працэс над нобэлеўскім ляўрэатам, які ня мае нічога агульнага з правам»
The Washington Post цытуе юрыста «Вясны» Паўла Сапелку, які кажа, што «гэта палітычны працэс над нобэлеўскім ляўрэатам, які ня мае нічога агульнага з правам», а таксама прэсавага сакратара ААН, які перадае рэакцыю Антонію Гутэрыша пра «вельмі трывожнае разьвіцьцё падзей і яшчэ адзін прыклад звужэньня прасторы, якую мы назіраем у многіх краінах для праваабаронцаў і абаронцаў».
«Фальшывы суд»
Агенцтва AFP у публікацыі пра суд дадае кантэксту, адзначаючы, што «з дапамогай расейскага лідэра Ўладзіміра Пуціна Лукашэнка расправіўся з апазыцыйным рухам, саджаючы сваіх крытыкаў у турму або высылаючы іх у эміграцыю». Партал цытуе чацьвёртага абвінавачанага, Зьмітра Салаўёва, якога судзяць завочна пасьля таго, як ён уцёк у суседнюю Польшчу, нягледзячы на падпіску аб нявыезьдзе:
«Я не давяраю гэтаму суду і таму, што ў ім адбудзецца... Гэта фальшывы суд... У Беларусі няма ані закону, ані прававой дзяржавы. Працэс цалкам кантралюецца бандыцкай уладай».
Тэлеканал Al Jazeera ў паведамленьні пра суд цытуе заяву праваабарончага цэнтру «Вясна» пра тое, «абвінавачаньні ў адрас нашых калег зьвязаныя зь іх праваабарончай дзейнасьцю, аказаньнем праваабарончым цэнтрам „Вясна“ дапамогі ахвярам палітычна матываванага перасьледу».
Партугальскі партал G7 зьмяшчае фота Алеся Бяляцкага і ягонай жонкі Натальлі Пінчук адразу пасьля вызваленьня з-за кратаў у 2014 годзе як ілюстрацыю да цяперашняга суду над нобэлеўскім ляўрэатам.