Прэзыдэнт ЗША Джо Байдэн падпісаў мэмарандум аб дапамозе жыхарам Ганконгу, якія зьбеглі ад перасьледу з боку кітайскіх уладаў, паведамляе Бі-бі-сі.
Згодна з дакумэнтам, жыхарам Ганконгу з пратэрмінаванымі візамі дазволена заставацца ў Злучаных Штатах на тэрмін да паўтара года з магчымасьцю падаўжэньня. Камэнтуючы такі крок, Байдэн абвінаваціў Пэкін у «падрыве правоў і свабодаў у Ганконгу».
Гэтае рашэньне павінна палегчыць долю некалькіх тысяч выхадцаў з кітайскай аўтаноміі, дзе пасьля найбуйнейшай хвалі пратэстаў, якая адбылася ў 2019 годзе, улады Кітаю разгарнулі маштабны наступ на актывістаў, незалежныя СМІ і неляяльных бізнэсоўцаў.
Кітай выказаў пратэст Вашынгтону, назваўшы мэмарандум «умяшаньнем ва ўнутраныя справы» і «зьнявагай міжнароднага права».
Раней дапамогу жыхарам Ганконгу вырашыла аказаць і Брытанія, якая да 1997 году зьяўлялася юрыдычным уладальнікам Ганконгу. Злучанае Каралеўства прапанавала выхадцам з гэтага рэгіёну, якія маюць заморскія брытанскія пашпарты, прайсьці палегчаную працэдуру атрыманьня грамадзянства. Патэнцыйна гаворка можа ісьці аб 5,5 мільёнах чалавек, якія маюць права атрымаць брытанскі пашпарт у спрошчаным парадку.
Што варта ведаць наконт пратэстаў у Ганконгу
Што такое ўвогуле Ганконг?
Ганконг — спэцыяльная адміністрацыйная адзінка Кітайскай Народнай Рэспублікі, знаходзіцца на поўдні Кітаю, на ўзьбярэжжы Паўднёва-Кітайскага мора. Гэта адзін з асноўных фінансавых цэнтраў Азіі і сьвету.
Ганконг разьмяшчаецца на паўвостраве Каўлун (Цзюлун), а таксама яшчэ на 260 малых астраўках. На поўначы мяжуе са спэцыяльнай эканамічнай зонай Шэньчжэнь у складзе кітайскай правінцыі Гуандун. У Ганконгу жыве больш за 7 мільёнаў чалавек на 1104 км2 — тэрыторыя амаль у 190 разоў меншая, чым Беларусь.
Доўгі час Ганконг належаў Вялікай Брытаніі і перайшоў пад сувэрэнітэт Кітаю ў 1997 годзе. Гораду гарантаваная шырокая аўтаномія ў рамках мадэлі «Адна краіна — дзьве сыстэмы» да 2047 году.
Што выклікала пратэсты?
Улады Ганконгу ўнесьлі ў парлямэнт законапраект аб экстрадыцыі правапарушальнікаў, якія падазраюцца ў крымінальных злачынствах, на мацерыковы Кітай. Экстрадыцыя з Ганконгу цяпер магчымая толькі на падставе дамоваў, якія былі заключаныя яшчэ да пераходу гораду пад юрысдыкцыю КНР.
У чэрвені 2019 году дакумэнт выклікаў шматлікія пратэсты жыхароў Ганконгу. Крытыкі дакумэнту казалі, што ён мог быць выкарыстаны для перадачы ў рукі кітайскага правасудзьдзя дысыдэнтаў і несправядліва перасьледаваных людзей.
Дэманстрацыі выліліся ў масавы рух з патрабаваньнем дэмакратычных пераўтварэньняў. Адміністрацыя Ганконгу неаднаразова абвяшчала пра адмову ад законапраекту. Аднак пратэстоўцы пачалі патрабаваць афіцыйна адклікаць дакумэнт і працягнулі маршы пад лёзунгамі абароны сувэрэнітэту Ганконгу ад дамаганьняў Кітаю.
23 кастрычніка 2019 году ўлады Ганконгу афіцыйна адклікалі законапраект. Аднак гэта не спыніла пратэстаў.
