Палітвязень Віктар Бабарыка, выступаючы ў судзе з апошнім словам, заявіў, што ня можа прызнацца ў злачынстве, якога не зьдзяйсьняў.
Бабарыка сказаў, што ён падтрымлівае тое, што гаварылі адвакаты, і спыніцца ў сваёй прамове «на чалавечай сытуацыі». Ён сказаў, што, пражыўшы кавалак жыцьця і знаходзячыся ў гэтай клетцы, яму ня сорамна за сваё жыцьцё перад сваёй сям’ёй.
«Мне ня сорамна, бо перад рашэньнем, прынятым у траўні, яны ведалі, што я не падманваю».
Паводле Бабарыкі, прызнаючыся ў злачынствах, якіх ён не рабіў, магчыма, ён меў бы нейкія матэрыяльныя выгады:
«Я не магу прызнаць злачынства, якога я не рабіў», — заявіў ён. Яму ня сорамна перад блізкімі, бо не было дапушчана процізаконных дзеяньняў і нават намёку на ўчыненьне процізаконных дзеяньняў. Яму ня сорамна перад работнікамі банку, бо быў зроблены найлепшы банк у краіне; перад тымі, хто разам сядзіць у клетцы і лічыць яго злачынцам.
Паводле Бабарыкі, за 25 гадоў працы яны не пачулі, што мусяць рабіць нейкія дзеяньні.
«Што б яны ні казалі, я ў гэта дагэтуль ня веру. Я ім нічога не казаў і іх не падманваў».
Яму не сорамна і перад кліентамі: «Не сорамна перад тымі, хто паверыў мне і стаў сябрам штабу», — сказаў Бабарыка.
Паводле яго, тое, што яны зрабілі, ацэньваецца ў мільёны даляраў, і яны за гэта нічога не атрымалі.
Ён сказаў, што сотні тысяч, хто паставіў подпісы, верылі, што можна пабудаваць краіну з агульначалавечымі каштоўнасьцямі. «Я сумленны перад імі», — сказаў ён.
Бабарыка сказаў, што яму складана даведацца пра ацэнку людзей, ці сорамна ім за яго, бо ён цягам году знаходзіцца ў СІЗА, у ізаляцыі, у яго няма доступу да інфармацыі, да яго даходзіла няшмат лістоў. Але ён разумее, што бальшыня сяброў штабу працягнулі пачатае.
Гэтыя людзі, паводле Бабарыкі, ахвяравалі матэрыяльнымі дабротамі, свабодай і жыцьцём.
«Я ўпэўнены, што быў сумленны і не зрабіў ніякіх дзеяньняў супраць законаў Беларусі», — сказаў ён.
Бабарыка таксама сказаў, што ня ведае меркаваньняў супрацоўнікаў банку, але тыя, хто выступаў, не казалі, што ім было сорамна працаваць. Ён сказаў, што ня ведае думак сяброў і блізкіх, але іх сваякі таксама не адчувалі непавагі да мяне:
«Я ведаю ацэнку, якую паставілі мне дзеці: за тату ня сорамна».
Паводле Бабарыкі, жыцьцё — маратон, і на гэтай дыстанцыі іншы раз даводзіцца рабіць выбар. Ён сказаў, што мы робім не для сябе, а для дзяцей. Ён пажадаў, каб «на гэтай дыстанцыі вы пачулі тую ж думку, што ім за вас ня сорамна».
Судзьдзя адзін раз перапыніў прамову, маўляў, Бабарыка гаворыць не па справе. У канцы прамовы прысутныя горача запляскалі ў далоні. Сеньня заля поўная, людзі перад пачаткам віталі Бабарыку, паказвалі яму рукамі сэрцайкі і знакі перамогі. Перад уваходам у залю быў наладжаны кантроль, людзей прапускалі праз мэталяшукальнік, правяралі зьмесціва сумак і абшуквалі, тэлефоны, дыктафоны і ноўтбукі патрабавалі пакінуць у адмысловых шуфлядках для захоўваньня. Пасьля выступу ВІктара Бабарыкі пачалі гаварыць свае «апошнія словы» іншыя абвінавачаныя.
Людзі ў двары суду дачакаліся адвакатаў Віктара Бабарыкі і сустрэлі іх аплядысмэнтамі.
21 чэрвеня ў судзе Маскоўскага раёну Менску пачаліся спрэчкі бакоў у справе Віктара Бабарыкі і іншых былых топ-мэнэджараў «Белгазпрамбанку».
Выступы пракурора прадоўжыліся і 22 чэрвеня. У той жа дзень пракурор Сяргей Гіргель папрасіў пакараць былога банкіра 15 гадамі зьняволеньня ў калёніі ўзмоцненага рэжыму праз абвінавачаньне ў атрыманьні хабару ў асабліва буйным памеры (ч. 3 арт. 430 КК) і легалізацыі сродкаў, атрыманых злачынным шляхам (ч. 2 арт. 235 КК).
Гэта максымальны тэрмін, які маглі запрасіць пры выстаўленых яму абвінавачаньнях. Паводле дзяржаўнага абвінаваўцы, «віна знайшла пацьверджэньне цалкам».
Акрамя таго, для Віктара Бабарыкі пракурор патрабуе і штраф у памеры 5 тысяч базавых велічынь — 145 тысяч рублёў.
Астатнім фігурантам запрасілі ад 3 да 6,5 года пазбаўленьня волі:
- Сяргею Шабану, Дзьмітрыю Кузьмічу — 6,5 года турмы,
- Аляксандру Ільясюку, Сяргею Дабралёту, Кірылу Бадзею — 5,5 года,
- Аляксею Задойку — 3 гады абмежаваньня волі без накіраваньня ў папраўчую ўстанову,
- Віктару Кабяку — 3 гады калёніі.
На паседжаньні 6 красавіка Віктар Бабарыка заявіў аб сфабрыкаванасьці справы і адмовіўся даваць паказаньні. Ён не прызнае віны ні ў адным эпізодзе.
Перасьлед Віктара Бабарыкі. Што важна ведаць
- Віктара Бабарыку абвінавацілі ў «адмываньні» сродкаў, атрыманых злачынным шляхам (па частцы 2 арт. 235 КК), і атрыманьні хабару ў асабліва буйным памеры (па частцы 3 арт. 430 КК).
- У крымінальнай справе «Белгазпрамбанку» 122 тамы. Справу разглядаў Вярхоўны суд у будынку суду Маскоўскага раёну.
- 22 сакавіка абарона Бабарыкі заявіла пярэчаньні на прад’яўленыя абвінавачаньні, бо апісаньне, якое ёсьць у іх, не дазваляла ў дастатковай ступені зразумець, у якіх менавіта дзеяньнях абвінавачанага Бабарыкі ўгледзілі злачынства, заявіў адвакат Дзьмітры Лаеўскі. Таксама ён адзначыў, што ў абвінавачаньні няма апісаньня інкрымінаваных дзеяньняў з указаньнем часу, месца, спосабу, іншых абставінаў іх учыненьня. Адвакат папрасіў далучыць да матэрыялаў справы дакумэнт, у якім выклаў «дэфэкты абвінавачаньня».
- Віктар Бабарыка віны не прызнае.
Хроніка перасьледу
- 10 чэрвеня Аляксандар Лукашэнка даручыў заняцца праверкамі прыватных кампаніяў, якія нібыта звальняюць тых, хто адмаўляецца ставіць подпісы за вылучэньне альтэрнатыўных кандыдатаў. Ён загадаў «прашарсьціць гэтых пузатых буржуяў, каб яны несьлі адказнасьць за людзей».
- 11 чэрвеня ў «Белгазпрамбанку» і шэрагу іншых кампаній, у знаёмых патэнцыйнага кандыдата ў прэзыдэнты Віктара Бабарыкі прайшлі ператрусы. Камітэт дзяржкантролю заявіў аб завядзеньні крымінальных спраў за адмываньне грошай і ўхіленьне ад выплаты падаткаў у асабліва буйным памеры.
- Віктар Бабарыка назваў гэта атакай на яго асабіста, хоць сам у справе тады не фігураваў, і заявіў пра «палітычны характар» дзеяньняў сьледчых, якія ня маюць прамога кампрамату на яго.
- 11 чэрвеня арыштавалі каардынатарку выбарчага штабу Бабарыкі Сьвятлану Купрэеву па абвінавачаньні ва ўхіленьні ад выплаты падаткаў у асабліва буйным памеры.
- 12 чэрвеня Лукашэнка заявіў, што Бабарыка таксама датычны да справы, маўляў, «гэта адна шайка-лейка». Праз 4 гадзіны Дзяржкантроль заявіў, што мае доказы датычнасьці былога банкіра да злачынстваў.
- Фігурантамі «справы „Белгазпрамбанку“» сталі каля 20 чалавек.
- 15 чэрвеня Нацыянальны банк прызначыў у «Белгазпрамбанку» часовую адміністрацыю на чале з Надзеяй Ермаковай. Расейскія акцыянэры банку («Газпромбанк» і «Газпром») назвалі гэтае рашэньне незаконным.
- 17 чэрвеня ўлады арыштавалі без тлумачэньняў выбарчы фонд Віктара Бабарыкі з 100 тысячамі рублёў на рахунку.
- 18 чэрвеня затрымалі Віктара Бабарыку і яго сына Эдуарда Бабарыку — кіраўніка ініцыятыўнай групы. У дамах сям’і Бабарыкаў прайшлі ператрусы.
- Кіраўнік КДК Іван Тэртэль назваў Бабарыку «непасрэдным арганізатарам» «махлярскай схемы з адмываньнем грошай» з удзелам былых і дзейных топ-мэнэджараў «Белгазпрамбанку».
- 19 чэрвеня праваабаронцы прызналі палітвязьнямі Віктара, Эдуарда Бабарыкаў і затрыманых сябраў ініцыятыўнай групы.
- Штаб Бабарыкі падрыхтаваў да здачы 435 тысяч подпісаў.
- 20 чэрвеня адвакаты падалі пакет дакумэнтаў для рэгістрацыі Віктара Бабарыкі кандыдатам у прэзыдэнты.
- 2 ліпеня стала вядома, што Бабарыку вінавацяць па трох фінансавых артыкулах Крымінальнага кодэксу.
- 14 ліпеня ЦВК адмовіў Віктару Бабарыку ў рэгістрацыі празь неадпаведнасьць прадстаўленай дэклярацыі аб даходах і маёмасьці.
- 10 кастрычніка Лукашэнка сустрэўся зь Віктарам Бабарыкам і іншымі палітвязьнямі ў СІЗА КДБ.
- 17 лютага 2021 году пачаўся суд над Віктарам Бабарыкам і былымі супрацоўнікамі «Белгазпрамбанку». На працэс не пусьцілі нікога зь незалежных журналістаў.
- 6 ліпеня Бабарыку асудзілі на 14 гадоў пазбаўленьня волі. Вырак вынес судзьдзя Ігар Любавіцкі. Бабарыка не прызнаў віны, ягоныя абаронцы яшчэ раз заявілі аб палітычных матывах справы.
- 12 ліпеня стала вядома, што Бабарыку этапавалі ў ПК №1 у г. Наваполацак.
- 12 кастрычніка з ізалятараў выйшлі некалькі чалавек, затрыманых у справе «Белгазпрамбанку». Ім зьмянілі меру стрыманьня, але іншыя падрабязнасьці справы невядомыя.
- У кастрычніку 2023 году арганізацыя былых сілавікоў BelPol паведамляла, што Віктар Бабарыка ў калёніі мае праблемы з сэрцам. Паводле інфармацыі арганізацыі, Бабарыку нанесьлі «сур’ёзныя цялесныя пашкоджаньні», прычым зрабілі гэта людзі, якія не адносяцца да пэрсаналу наваполацкай калёніі, дзе той сядзіць.
