7 пытаньняў і адказаў пра новы «дармаедзкі» дэкрэт

«Дармаед» — працаздольны «не заняты ў эканоміцы» жыхар Беларусі ад 18 гадоў да пэнсійнага ўзросту.

Паводле пастановы Савету Міністраў, да «занятых у эканоміцы» адносяцца:

• афіцыйна працаўладкаваныя;
• індывідуальныя прадпрымальнікі і фізычныя асобы, якія сплачваюць адзіны падатак;
• рамесьнікі, якія сплачваюць збор за рамесьніцкую дзейнасьць;
• грамадзяне, якія здаюць у наём памяшканьні ці машынамесцы і сплачваюць падаходны падатак ад такога даходу.

У студзені 2018 году Аляксандар Лукашэнка падпісаў дэкрэт № 1 «Аб садзейнічаньні занятасьці насельніцтва», які абавязаў усіх «не занятых у эканоміцы» грамадзян Беларусі плаціць за датаваныя дзяржавай паслугі ЖКГ у поўным аб’ёме, пачынаючы з 2019 году. Паводле папярэдніх разьлікаў, за ваду і ацяпленьне давядзецца плаціць у 5 разоў больш.

10 сьнежня Лукашэнка пазбавіў семʼі, дзе ўсе працаздольныя — «дармаеды», права на атрыманьне дзяржпадтрымкі пры будаўніцтве жытла.

Спосаб 1. Праз базу дадзеных на Адзіным партале электронных паслуг

Каб увайсьці ў асабісты кабінэт на адзіным партале, патрэбен электронны лічбавы подпіс або ўнікальны ідэнтыфікатар (логін, пароль).

Як атрымаць логін?

Зьвярнуцца ў службу «Адно вакно», якая ёсьць пры адміністрацыі ў кожным населеным пункце, або ў Нацыянальны цэнтар электронных паслуг у Менску.

Гэтыя ўстановы бясплатна выдадуць грамадзяніну ўнікальны ідэнтыфікатар, трэба толькі прад’явіць пашпарт.

Спосаб 2. Зьвярнуцца ў камісію

За кожным выканкамам замацавана камісія па каардынацыі працы па садзейнічаньні занятасьці насельніцтва.

Туды можна прыйсьці з пашпартам, або патэлефанаваць і назваць пашпартныя дадзеныя.

Спосаб 3. Прайсьці тэст

Свабода зрабіла тэст з улікам усіх «дармаедзкіх» дакумэнтаў. Калі адказаць на пытаньні шчыра, можна даведацца, ці лічыць вас дзяржава занятым у эканоміцы. Але гэта не на 100 працэнтаў дакладна.

Паводле міністаркі працы і сацыяльнай абароны Ірыны Касьцевіч, у базу «не занятых у эканоміцы» занесьлі каля 500 тысяч чалавек. Калі вы сярод іх, але лічыце, што вы ў эканоміцы ўдзельнічаеце, трэба зьвярнуцца паводле месца рэгістрацыі ў камісію па каардынацыі працы па садзейнічаньні занятасьці насельніцтва:

• Прынесьці або даслаць у камісію па каардынацыі працы па садзейнічаньні занятасьці насельніцтва, якая створана мясцовай адміністрацыяй, дакумэнты, якія пацьвярджаюць вашу занятасьць у эканоміцы. СЬПІС ДАКУМЭНТАЎ
• Напісаць на імя старшыні камісіі заяву з такой фармулёўкай: «Прашу вызваліць мяне (члена маёй сям’і) ад аплаты паслуг з пакрыцьцём затрат па прычыне...».


Узор заявы тут

• Чакаць, пакуль камісія прыме рашэньне. Калі яно вас не задаволіць, рашэньне можна абскардзіць у вышэйшым органе.

Калі вы ня маеце як пацьвердзіць сваю занятасьць у эканоміцы, можна перастаць быць «дармаедам» ужо цяпер. Вось некалькі варыянтаў:

• афіцыйна ўладкавацца на працу;
• стаць індывідуальным прадпрымальнікам;
• здаць у арэнду жытло ці машынамесца і плаціць за гэта падатак;
• зарэгістравацца рамесьнікам;
• заплаціць адзіны падатак.

Апошнія два спосабы — найбольш танныя зь пералічаных, калі вы ня хочаце афіцыйна ўладкоўвацца на працу. Як удзельнічаць у беларускай эканоміцы за 30 і менш рублёў, мы пісалі тут.

«Дармаедам», якія дакажуць, што яны «занятыя ў эканоміцы», зробяць пераразьлік аплаты за камунальныя паслугі. Як гэта будзе адбывацца, улады пакуль ня вызначылі.

Першы дакумэнт аб «дармаедах» — дэкрэт № 3 — абавязваў жыхароў Беларусі, якія ня ўдзельнічалі ў фінансаваньні дзяржаўных выдаткаў або ўдзельнічалі менш як 183 каляндарныя дні за год, выплачваць збор памерам 20 базавых велічынь. Інакш ім пагражаў штраф або адміністрацыйны арышт.

Тэрмін выплаты збору скончыўся 20 лютага 2017 году. Паводле дадзеных Міністэрства па падатках і зборах, збор сплацілі больш за 54 тысячы чалавек з 470 тысяч, якім былі разасланыя паведамленьні.