Цыганкоў: Кожная зьмена на высокіх паверхах улады звычайна азначае, што новыя людзі павінны вырашаць нейкія новыя задачы? Да якіх задачаў пакліканыя тыя людзі, якія сёньня былі прызначаныя?
Фядута: Я б зьвярнуў увагу найперш на ракіроўку Мальцава і Жадобіна. Вядома, што Жадобін вельмі няўтульна адчуваў сябе ў якасьці спачатку старшыні КДБ, потым —Дзяржсакратара Рады бясьпекі. Усё ж такі ён вайсковец, і зараз вяртаецца ў тое ведамства, якое для яго арганічнае і роднае.
Зразумела, чаму ён вяртаецца. Леанід Мальцаў быў, на мой погляд, чалавекам зламаным. Яго спачатку моцна пакрыўдзілі, публічна абвінаваціўшы ў п’янстве, а потым вярнулі на пасаду Міністра абароны. І гэты разумны і адукаваны вайсковец сышоў, каб вызваліць месца для, магчыма, менш адукаванага, але больш ляяльнага Жадобіна. Гэта азначае, што ўлада вельмі сур’ёзна рыхтуецца да прэзыдэнцкіх выбараў. Яшчэ і таму, што Мальцаў быў ляяльны да Лукашэнкі-старэйшага, а Жадобін будзе ляяльны і да Віктара Лукашэнкі.
Цыганкоў: Аляксандр, вы сказалі, што Мальцаў — чалавек зламаны. Але хіба не давядзецца яму праяўляць моцныя якасьці на гэтай пасадзе, калі прыйдзецца, напрыклад, рэгуляваць канфлікты паміж рознымі сілавымі групоўкамі?
Фядута: Ведаеце, калісьці я пісаў, што цэнтар улады залежыць не ад таго, якую пасаду займае Віктар Шэйман, а ад таго, ці слухае Шэймана Аляксандар Лукашэнка. Гэта тое, што адбываецца зараз з Мальцавым. Пасада, магчыма, і лічыцца больш значнай. Але, зразумела, што свабоды дзеяньняў у Мальцава на гэтай пасадзе будзе значна менш, чым было у Жадобіна і менш чым было у самога Мальцава на пасадзе міністра.
Цыганкоў: Калі звольнілі Праляскоўскага, журналісты пісалі, што гэта знакавае адхіленьне, што дзьмуць пэўныя новыя ветры, і вось зараз гэты ж самы Праляскоўскі зноў прызначаецца на даволі істотную ідэалягічную пасаду міністра інфармацыі. Што гэта азначае?
Фядута: Насамрэч яго нікуды не адхілялі, ён быў кіраўніком аналітычнага Цэнтру пры адміністрацыі прэзыдэнта, і вядома, што ён уваходзіў у абойму тых, каго прылічвалі да групы вакол Віктара Лукашэнкі. І тое, што яго адсунулі з адміністрацыі, сьведчыла, што ў апаратнай барацьбе паміж ім і Пяткевіч перамагла Натальля Пяткевіч. Тое, што яго прызначылі зараз міністрам — гэта азначае, што ў мэдыйнай сфэры атрымліваецца пэўнае двоеўладзьдзе, якое нічога добрага не нясе незалежнаму друку. Ня толькі мэдыям, але і друку наогул, таму што зараз кожны з людзей, які па пасадзе сваёй павінен уплываць на інфармацыйную і кніжную сфэры, будзе даказваць прэзыдэнту, што ён зьяўляецца больш эфэктыўным, а гэта заўжды за наш кошт.
Цыганкоў: Аляксандар, ці не дапускаеце вы, што людзі могуць мяняцца і выконваць новыя задачы, якія ставіць разьвіцьцё падзеяў? І Алег Праляскоўскі, які выконваў у свой час пэўныя задачы па ўцісканьні прэсы, можа зараз цалкам адпавядаць курсу на большую лібэралізацыю?
Фядута: Ён можа адпавядаць курсу на большую лібэралізацыю, але пакуль што няма падставаў, каб рабіць пэўную выснову, што ёсьць загад на курс на лібэралізацыю. Таму спадар Праляскоўскі, мажліва, і зьмяніўся, хаця наконт былых кэдэбістаў некалі Барадулін добра сказаў, што не бывае былых кэдэбістаў. Але, апроч гэтага, можна сказаць, што няма загаду і няма заказу зьверху на новую інфармацыйную і культурна-моўную палітыку.
Цалкам меркаваньне Аляксандра Фядуты і Аляксандра Класкоўскага чытайце ў перадачы “Экспэртыза Свабоды”.
Фядута: Я б зьвярнуў увагу найперш на ракіроўку Мальцава і Жадобіна. Вядома, што Жадобін вельмі няўтульна адчуваў сябе ў якасьці спачатку старшыні КДБ, потым —Дзяржсакратара Рады бясьпекі. Усё ж такі ён вайсковец, і зараз вяртаецца ў тое ведамства, якое для яго арганічнае і роднае.
Зразумела, чаму ён вяртаецца. Леанід Мальцаў быў, на мой погляд, чалавекам зламаным. Яго спачатку моцна пакрыўдзілі, публічна абвінаваціўшы ў п’янстве, а потым вярнулі на пасаду Міністра абароны. І гэты разумны і адукаваны вайсковец сышоў, каб вызваліць месца для, магчыма, менш адукаванага, але больш ляяльнага Жадобіна. Гэта азначае, што ўлада вельмі сур’ёзна рыхтуецца да прэзыдэнцкіх выбараў. Яшчэ і таму, што Мальцаў быў ляяльны да Лукашэнкі-старэйшага, а Жадобін будзе ляяльны і да Віктара Лукашэнкі.
Цыганкоў: Аляксандр, вы сказалі, што Мальцаў — чалавек зламаны. Але хіба не давядзецца яму праяўляць моцныя якасьці на гэтай пасадзе, калі прыйдзецца, напрыклад, рэгуляваць канфлікты паміж рознымі сілавымі групоўкамі?
Фядута: Ведаеце, калісьці я пісаў, што цэнтар улады залежыць не ад таго, якую пасаду займае Віктар Шэйман, а ад таго, ці слухае Шэймана Аляксандар Лукашэнка. Гэта тое, што адбываецца зараз з Мальцавым. Пасада, магчыма, і лічыцца больш значнай. Але, зразумела, што свабоды дзеяньняў у Мальцава на гэтай пасадзе будзе значна менш, чым было у Жадобіна і менш чым было у самога Мальцава на пасадзе міністра.
Цыганкоў: Калі звольнілі Праляскоўскага, журналісты пісалі, што гэта знакавае адхіленьне, што дзьмуць пэўныя новыя ветры, і вось зараз гэты ж самы Праляскоўскі зноў прызначаецца на даволі істотную ідэалягічную пасаду міністра інфармацыі. Што гэта азначае?
Фядута: Насамрэч яго нікуды не адхілялі, ён быў кіраўніком аналітычнага Цэнтру пры адміністрацыі прэзыдэнта, і вядома, што ён уваходзіў у абойму тых, каго прылічвалі да групы вакол Віктара Лукашэнкі. І тое, што яго адсунулі з адміністрацыі, сьведчыла, што ў апаратнай барацьбе паміж ім і Пяткевіч перамагла Натальля Пяткевіч. Тое, што яго прызначылі зараз міністрам — гэта азначае, што ў мэдыйнай сфэры атрымліваецца пэўнае двоеўладзьдзе, якое нічога добрага не нясе незалежнаму друку. Ня толькі мэдыям, але і друку наогул, таму што зараз кожны з людзей, які па пасадзе сваёй павінен уплываць на інфармацыйную і кніжную сфэры, будзе даказваць прэзыдэнту, што ён зьяўляецца больш эфэктыўным, а гэта заўжды за наш кошт.
Цыганкоў: Аляксандар, ці не дапускаеце вы, што людзі могуць мяняцца і выконваць новыя задачы, якія ставіць разьвіцьцё падзеяў? І Алег Праляскоўскі, які выконваў у свой час пэўныя задачы па ўцісканьні прэсы, можа зараз цалкам адпавядаць курсу на большую лібэралізацыю?
Фядута: Ён можа адпавядаць курсу на большую лібэралізацыю, але пакуль што няма падставаў, каб рабіць пэўную выснову, што ёсьць загад на курс на лібэралізацыю. Таму спадар Праляскоўскі, мажліва, і зьмяніўся, хаця наконт былых кэдэбістаў некалі Барадулін добра сказаў, што не бывае былых кэдэбістаў. Але, апроч гэтага, можна сказаць, што няма загаду і няма заказу зьверху на новую інфармацыйную і культурна-моўную палітыку.
Цалкам меркаваньне Аляксандра Фядуты і Аляксандра Класкоўскага чытайце ў перадачы “Экспэртыза Свабоды”.
